Μάθημα : Πληροφορική Β Γυμνασίου

 Επεξεργασία Δεδομένων και Υπολογιστικά Φύλλα

Ο υπολογιστής είναι μια μηχανή που επεξεργάζεται πλήθος δεδομένων και μας παρέχει χρήσιμες πληροφορίες. Ανάλογα με τα δεδομένα με τα οποία τον τροφοδοτούμε και τις εντολές που του δίνουμε, μας παρέχει τις αντίστοιχες πληροφορίες.

• Τι λογισμικό μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε, για να επεξεργαστούμε διάφορα δεδομένα;
• Τι επεξεργασία μπορούμε να κάνουμε στα δεδομένα;
• Πώς επιλέγουμε την κατάλληλη επεξεργασία δεδομένων, ώστε να έχουμε την πληροφορία που θέλουμε;

Στο Κεφάλαιο αυτό θα έχουμε την ευκαιρία να μάθουμε περισσότερα για διάφορους τρόπους παραγωγής πληροφοριών από την επεξεργασία δεδομένων. Για το σκοπό αυτό θα μελετήσουμε ένα πολύ χρήσιμο λογισμικό που συνήθως υπάρχει στον υπολογιστή μας, τα «Υπολογιστικά Φύλλα».

Μπορείτε να δείτε το μάθημα Υπολογιστικά φύλλα στα διαδραστικά σχολικά βιβλία πατώντας εδώ

Λέξεις Κλειδιά:

• Επεξεργασία δεδομένων
• Υπολογιστικά Φύλλα (Spreadsheet)
• Κελί
• Περιοχή κελιών
• Τύπος
• Συνάρτηση
• Ταξινόμηση δεδομένων

Το λογισμικό των υπολογιστικών φύλλων

Στην Εικόνα απεικονίζεται το περιβάλλον του λογισμικού Υπολογιστικά Φύλλα του σχολικού εργαστηρίου.

Αν παρατηρήσετε προσεκτικά την εικόνα, θα βρείτε αρκετές ομοιότητες με ένα άλλο Λογισμικό Εφαρμογών που ήδη ξέρετε, τον Επεξεργαστή Κειμένου. Όπως και στον Επεξεργαστή Κειμένου, έτσι και στο λογισμικό Υπολογιστικά Φύλλα συναντάμε τη γραμμή μενού και τη γραμμή εργαλείων. Κάτω από την γραμμή εργαλείων υπάρχει η περιοχή, όπου μπορούμε να εισάγουμε τα δεδομένα μας. Η περιοχή αυτή χωρίζεται σε γραμμές και στήλες και αποτελεί ένα Υπολογιστικό Φύλο. Η κάθε γραμμή παίρνει όνομα από τον αριθμό που βρίσκεται στα αριστερά της (π.χ. 1, 2, 3, 4, 5, 6 ...). Η κάθε στήλη παίρνει όνομα από το λατινικό κεφαλαίο γράμμα που βρίσκεται στην κεφαλή της (π.χ. A, B, C, D, E, F, ...). Η τομή μιας γραμμής και μιας στήλης δημιουργεί ένα πλαίσιο, που ονομάζεται κελί. Στο κάθε κελί μπορεί να δοθεί ένα μοναδικό όνομα από το γράμμα της στήλης και τον αριθμό της γραμμής στην οποία βρίσκεται (π.χ. A1, B3, C12, F8, ...) και ονομάζεται Διεύθυνση κελιού.

Η πρώτη γνωριμία με το υπολογιστικό φύλλο

Σε κάθε κελί μπορούμε να πληκτρολογήσουμε κάποιο δεδομένο (αριθμό, κείμενο, ημερομηνία, ώρα κ.λπ.). Τα δεδομένα δεν τα γράφουμε τυχαία σε οποιοδήποτε κελί. Τα κατηγοριοποιούμε σε μορφή πίνακα με γραμμές και στήλες. Στην παραπάνω εικόνα , στη στήλη Α έχουμε τα ονόματα των μαθητών, στη στήλη Β το φύλο τους, στη στήλη C το αγαπημένο τους μάθημα και ούτω καθεξής. Κάθε γραμμή αντιστοιχεί σε ένα μαθητή με τα χαρακτηριστικά του. Διαβάζοντας, για παράδειγμα, την 4η γραμμή από αριστερά προς τα δεξιά πληροφορούμαστε ότι στο Βασίλη αρέσουν τα Μαθηματικά, διαβάζει κόμικς δύο ώρες την εβδομάδα και έχει ως χόμπι το ποδήλατο. Δηλαδή, κάθε γραμμή μας δίνει χρήσιμες πληροφορίες για ένα μαθητή. Από τα παραπάνω μπορούμε να συμπεράνουμε ότι με την κατηγοριοποίηση των δεδομένων που συλλέξαμε έχουμε άμεσα χρήσιμες πληροφορίες. Ο τρόπος που θα κατηγοριοποιήσουμε τα δεδομένα μας είναι πολύ σημαντικός, ώστε στη συνέχεια να μπορούμε να τα επεξεργαστούμε κατάλληλα. Αφού συμπληρώσουμε το υπολογιστικό φύλλο με τα δεδομένα που θέλουμε, στη συνέχεια μπορούμε να το αποθηκεύσουμε, για να το χρησιμοποιήσουμε και αργότερα. Η διαδικασία αποθήκευσης και ανάκτησης της εργασίας μας από το λογισμικό Υπολογιστικά Φύλλα είναι παρόμοια με εκείνη της αποθήκευσης ενός κειμένου στον Επεξεργαστή Κειμένου.

Καταχώρηση δεδομένων στο υπολογιστικό φύλλο

Εργασία στα υπολογιστικά φύλλα-Φύλλο εργασιών

Ταξινόμηση δεδομένων στο υπολογιστικό φύλλο

Ερευνα για τους μαθητές και τις μαθήτριες της Β τάξης

ΈΡΕΥΝΑ

https://docs.google.com/spreadsheets/d/1acKlROSSafUsuf5NPz21E_PtF0qTXbb4YMXVtPzCg2M/edit?usp=sharing

Υπολογισμοί στο λογισμικό Υπολογιστικά Φύλλα

Το λογισμικό Υπολογιστικά Φύλλα είναι το κατάλληλο λογισμικό, για να κάνουμε υπολογισμούς με πολλά κατηγοριοποιημένα δεδομένα. Τα σύμβολα των πράξεων που χρησιμοποιούνται είναι τα:

+ για πρόσθεση

- για αφαίρεση

* για πολλαπλασιασμό

/ για διαίρεση

^ για ύψωση σε δύναμη

• Τύποι

Για να πραγματοποιηθεί μία πράξη σε ένα κελί, πρέπει να βάλουμε πρώτα το σύμβολο ίσον (=) και μετά την πράξη. Για παράδειγμα, η πράξη «=5+3» μας δίνει ως αποτέλεσμα το οχτώ (8).

Εκτός από τους αριθμούς στις πράξεις, μπορούμε να αναφερόμαστε στο περιεχόμενο ενός κελιού χρησιμοποιώντας το όνομά του. Έτσι η πράξη «=Α1*2» θα εμφανίσει το διπλάσιο του αριθμού που βρίσκεται στο κελί Α1.

Εξοικειωθείτε με την εισαγωγή τύπων στο Υπολογιστικό Φύλλο

• Συναρτήσεις

Για λόγους ευκολίας σε ένα Υπολογιστικό Φύλλο υπάρχουν δεκάδες συναρτήσεις. Οι συναρτήσεις μας βοηθούν να κάνουμε πιο εύκολα και γρήγορα τους υπολογισμούς που επιθυμούμε.

Οι περισσότερες συναρτήσεις μας επιτρέπουν να βρίσκουμε αποτελέσματα σε περισσότερα από ένα κελιά. Η επιλογή πολλών συνεχόμενων κελιών γίνεται με εύκολο τρόπο και καλείται Περιοχή Κελιών.

Μερικά Παραδείγματα:

= SUM(E3:E16) Αθροίζει τα κελιά Ε3, E4, E5,..., έως και Ε16

= AVERAGE(E3:E16) Δίνει τη μέση τιμή των κελιών Ε3 έως και Ε16

=COUNTIF(F3:F16;"Μπάσκετ") Μετράει πόσες φορές εμφανίζεται η λέξη "Μπάσκετ" στα κελιά F3 έως και F16

=COUΝΤIF(C3:C16;" Καλλιτεχνικά") Μετράει πόσες φορές εμφανίζεται η λέξη «Καλλιτεχνικά» στα κελιά C3 έως και C16

Εξοικειωθείτε με τις Συναρτήσεις

Πώς θα εγκαταστήσω στον Υπολογιστή μου την εφαρμογή Υπολογιστικών Φύλλων;

Τα πιο διαδεδομένα Προγράμματα Υπολογιστικών Φύλλων είναι

• το Excel του πακέτου εφαρμογών Office της Microsoft (το οποίο κοστίζει αρκετά χρήματα για να το αγοράσετε)
• το Calc του πακέτου εφαρμογών LibreOffice (Apache) (ανοικτού κώδικα - δωρεάν)και  κατεβάζετε δωρεάν τοl Libre Office από εδώ.
• Υπηρεσία grafis ΠΣΔ  μέσω προγράμματος περιήγησης π.χ Google Chrome, Firefox, κλπ. Είναι υπηρεσία του σχολικού δικτύπου, μπορείτε να συνδεθείτε με τον ίδιο λογαριασμό που συνδέεστε και στο e-class.  https://grafis.sch.gr
• Υπολογιστικά Φύλλα  Google Docs, μέσω προγράμματος περιήγησης π.χ Google Chrome, Firefox, κλπ. Απαιτείται λογαριασμός στο Google https://drive.google.com 
• WPS Office (WPS Office (Play Store)), για κινητό ή tablet με Android