Μάθημα : ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ Β' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

Κωδικός : 2706015505

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ Β' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

2706015505  -  ΤΑΤΙΑΝΗ ΠΑΠΑ

Ενότητες - Ο ορθόδοξος ελληνισμός

Ο ορθόδοξος ελληνισμός

Η θάλασσα στη μοντέρνα ποίηση...

 

https://ebooks.edu.gr/ebooks/v/html/8547/2246/Keimena-Neoellinikis-Logotechnias_B-Gymnasiou_html-empl/indexd_1.html  Κ.Π. ΚΑΒΑΦΗΣ  Βιογραφικό σημείωμα [πηγή: Εθνικό Κέντρο Βιβλίου]

Στην εκκλησία Στην εκκλησία (ανάγνωση) [πηγή: Σπουδαστήριο Νέου Ελληνισμού]

         Το ποίημα γράφτηκε το 1912 και αναφέρεται στην ελληνορθόδοξη εκκλησιαστική τελετουργία, η σοβαρότητα και η λαμπρότητα της οποίας θυμίζουν στον Αλεξανδρινό ποιητή την ένδοξη εποχή του Βυζαντίου.

Tην εκκλησίαν αγαπώ - τα εξαπτέρυγά της,
τ' ασήμια των σκευών, τα κηροπήγιά της,
τα φώτα, τες εικόνες της, τον άμβωνά της.

Εκεί σαν μπω, μες σ' εκκλησία των Γραικών·
με των θυμιαμάτων της τες ευωδίες,
μες τες λειτουργικές φωνές* και συμφωνίες,*
τες μεγαλοπρεπείς των ιερέων παρουσίες
και κάθε των κινήσεως τον σοβαρό ρυθμό -
λαμπρότατοι μες στων αμφίων τον στολισμό -
ο νους μου πηαίνει* σε τιμές μεγάλες της φυλής μας,
στον ένδοξό μας Βυζαντινισμό.*

Κ.Π. Καβάφης, Ποιήματα, τόμ. 1, Ίκαρος

img

* λειτουργικές φωνές: εκκλησιαστικές ψαλμωδίες * συμφωνίες: ψαλμωδίες από πολλούς ψάλτες * πηαίνει: πηγαίνει (ιδιωματικός τύπος) * Βυζαντινισμός: ακμή και λαμπρότητα του Βυζαντίου

Η ελληνική θρησκευτική παράδοση σε λογοτεχνικά κείμενα [πηγή: Μυριόβιβλος]  Ν. Καρούζος, «Η ορθοδοξία»  Η. Βενέζης, «Η Θεοσκέπαστη»  Ζωή Καρέλλη, «Τα Εικονίσματα ΙΙΙ» (ανάγνωση)[πηγή: Σπουδαστήριο Νέου Ελληνισμού]

 

ΕΡΓΑΣΙΕΣ  
1

Τι εντυπωσιάζει τον ποιητή από την ελληνορθόδοξη τελετουργία; Γιατί ανακαλεί στη μνήμη του το Βυζάντιο;

Ένα ταξίδι στην πρώιμη βυζαντινή αυτοκρατορία [πηγή: Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού]  Ο πολιτισμός του Βυζαντίου. Εικαστικές Τέχνες και Μουσική [Μεσαιωνική και Νεότερη Ιστορία Β' Γυμνασίου]  Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού Θεσσαλονίκης [πηγή: Οδυσσέας. Πολιτιστική Πύλη του Υπουργείου Πολιτισμού]

  
   
2

Ποια λειτουργικά στοιχεία της χριστιανικής τελετουργίας δίνουν την αίσθηση της μεγαλοπρέπειας και γιατί;

Το Άγιο Πνεύμα στη θεολογία και την τέχνη (εικόνες) [πηγή: Μυριόβιβλος]  Το θείο Πάθος και η Ανάσταση στη βυζαντινή ζωγραφική (εικόνες) [πηγή: Μυριόβιβλος]  Η Ορθοδοξία στη Μέση Ανατολή [πηγή: Ψηφιακό Αρχείο της ΕΡΤ]

  
   
3 ΕΡΓΑΣΙΕΣ
  1 Ποια χαρακτηριστικά της νεοελληνικής θρησκευτικής παράδοσης τονίζονται ιδιαίτερα στο ποίημα του Ρίτσου; Σχολιάστε αυτό που σας προκαλεί τη μεγαλύτερη εντύπωση.
   
  2 Πώς αντιλαμβάνεστε τη σημασία των δύο ρημάτων του ποιήματος, «πυροβολεί» και «κουρντίζει»;
   
  3 Συγκρίνετε τα ποιήματα του Καβάφη και του Ρίτσου. Ποια στοιχεία από την ελληνική θρησκευτική παράδοση προβάλλει ιδιαίτερα ο κάθε ποιητής;
   
     
  ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ
  ♦  Έχετε επισκεφθεί την ημέρα της γιορτής του φερώνυμου αγίου μια εκκλησία που βρίσκεται σε πόλη ή ένα ξωκλήσι; Συγκρίνετε τον τρόπο εορτασμού, τη λαϊκή ανταπόκριση και τη συμπεριφορά των πιστών στις δύο περιστάσεις. Ποια περίσταση σας συγκινεί περισσότερο και γιατί;
   
  ♦ 

Βρείτε τις ονομασίες των εκκλησιών ή των ξωκλησιών στην περιοχή σας. Ποιοι άγιοι ή μάρτυρες τιμώνται περισσότερο και γιατί;

 

Γρηγόριος Ξενόπουλος, Κάποια Χριστούγεννα

https://ebooks.edu.gr/ebooks/v/html/8547/2246/Keimena-Neoellinikis-Logotechnias_B-Gymnasiou_html-empl/indexd_3.html

Γράψτε μια επιστολή σε φίλο ή άγνωστο σας αποδέκτη με την οποία θα περιγράφετε πώς γιορτάζετε στον τόπο σας μια θρησκευτική εορτή.
 
 
ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ
♦ 

Χωριστείτε σε ομάδες και καταγράψτε διάφορα λαογραφικά έθιμα της περιοχής ή της πατρίδας σας σχετικά με τις θρησκευτικές γιορτές. Ερευνήστε ποια από αυτά χάθηκαν και ποια επιβιώνουν ως τις μέρες μας, και συζητήστε γενικότερα για τη σημασία αυτής της τοπικής παράδοσης με τους καθηγητές των θρησκευτικών και της Οικιακής Οικονομίας.

  Έθιμα, κάλαντα και ύμνοι των Χριστουγέννων (Δραστηριότητα)