Μάθημα : Οι ασθένειες και οι παράγοντες που τις προκαλούν - Β΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

Τρόποι μετάδοσης μολυσματικών ασθενειών

(δηλ ασθενειών που οφείλονται σε παθογόνα μικρόβια)

• με τη σκόνη (μπορεί να περιέχει μικρόβια)
• με τα σταγονίδια (πχ σε βήχα/φτέρνισμα/ομιλία)
• με επαφή με μολυσμένα αντικείμενα (πχ πετσέτες, οδοντόβουρτσες)
• με επαφή με μολυσμένα ζώα (πχ μύγες, κουνούπια, κατοικίδια)
• με τα κόπρανα που μπορεί να μολύνουν νερό και τρόφιμα
• με τη σεξουαλική (αφροδίσια νοσήματα) ή τη δερματική επαφή (πχ μυκητιάσεις, έρπης)
• με το αίμα

• Γνώση τρόπων μετάδοσης μικροοργανισμών 
• τήρηση κανόνων υγιεινής                                        -->  βοηθούν στην πρόληψη ασθενειών
• εμβολιασμοί

Γνώση τρόπων αναπαραγωγής μικροοργανισμών --> βοηθά στη θεραπεία ασθενειών που προκαλούν

Πώς τα μικρόβια απειλούν την υγεία μας;

1. Βακτήρια: Τα περισσότερα είναι αβλαβή ή και χρήσιμα (πχ βακτήρια παχέος εντέρου μας: συνθέτουν τη βιταμίνη Κ που χρειαζόμαστε για την πήξη αίματος). Όσα μας προκαλούν ασθένειες το κάνουν:

• άμεσα: προσβάλουν και καταστρέφουν τους ιστούς μας
• έμμεσα: με τις τοξίνες (βλαβερές ουσίες που παράγουν)

2. Ιοί: είναι υποχρεωτικά ενδοκυτταρικά παράσιτα: μόνο μέσα σε κύτταρα - ξενιστές μπορούν να πολλαπλασιαστούν παίρνοντας υλικά και μηχανισμούς από τα κύτταρα, διαταράσσοντας έτσι τη λειτουργία τους και άρα και του οργανισμού. Αν βρεθούν σε λανθάνουσα κατάσταση (το γενετικό τους υλικό ενσωματωθεί στο DNA του κυττάρου) δεν πολλαπλασιάζονται, άρα δεν εμφανίζουμε συμπτώματα. Μπορούν όμως να ενεργοποιηθούν ξαφνικά και τότε να πολλαπλασιαστούν και να προκαλέσουν ασθένειες (ιώσεις - από το κοινό κρυολόγημα μέχρι το AIDS).

3. Μύκητες: Συνήθως προκαλούν δερματικές μυκητιάσεις στο τριχωτό της κεφαλής και ανάμεσα στα δάχτυλα των ποδιών, από μολυσμένα αντικείμενα (πχ. πετσέτες, χτένες). Προκαλούν κοκκίνισμα και φαγούρα.

4. Πρωτόζωα: Λίγα προσβάλλουν τον άνθρωπο, αλλά προκαλούν σοβαρές ασθένειες, όπως ελονοσία (το πλασμώδιο που εταδίδεται με το κουνούπι), ασθένεια ύπνου (το τρυπανόσωμα, μέσω μύγας τσε-τσε), αποβολές σε εγκύους και προσβολή ζωτικών οργάνων (το τοξόπλασμα, μέσω κατοικιδίων).