Μάθημα : Οι ασθένειες και οι παράγοντες που τις προκαλούν - Β΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

Ομοιόσταση: Η ικανότητα των οργανισμών να διατηρούν σταθερό το εσωτερικό τους περιβάλλον, ανεξάρτητα από τις μεταβολές του εξωτερικού περιβάλλοντος στο οποίο ζουν

Πώς επιτυγχάνεται η ομοιόσταση;

Με ρυθμιστικούς μηχανισμούς που λέγονται ομοιοστατικοί μηχανισμοί.  Με τέτοιους μηχανισμούς ρυθμίζονται:

• η θερμοκρασία του σώματος,
• η οξύτητα (pH) του αίματος,
• η συγκέντρωση της γλυκόζης και των αλάτων του αίματος,
• τα επίπεδα του CO₂ στο αίμα

Πώς δρουν οι ομοιοστατικοί μηχανισμοί;

Με συνεργασία και συντονισμό διαφόρων οργάνων και συστημάτων υπό τον έλεγχο του νευρικού και ενδοκρινικού. Απαιτούν δαπάνη ενέργειας.

Παράδειγμα ομοιοστατικού μηχανισμού: η θερμορύθμιση

Διατήρηση ομοιόστασης => υγεία

Διαταραχή ομοιόστασης => ασθένεια (προσπάθεια από τον οργανισμό αποκατάστασης της ομοιόστασης)

Αδυναμία αποκατάστασης της ομοιόστασης => μόνιμη βλάβη ή θάνατος

Παράγοντες διαταραχής ομοιόστασης:

• διάφοροι περιβαλλοντικοί παράγοντες (π.χ. ακτινοβολίες, ακραίες μεταβολές της θερμοκρασίας)
• παθογόνοι μικροοργανισμοί (ιοί, βακτήρια, μύκητες και πρωτόζωα)
• ψυχολογικές διαταραχές
• κληρονομικές δυσλειτουργίες
• ο τρόπος ζωής ή συμπεριφοράς (π.χ. κάπνισμα, κατάχρηση οινοπνευματωδών ποτών, μη ισορροπημένη διατροφή).

Παθογόνος μικροοργανισμός: κάθε μικροοργανισμός που εισέρχεται στον άνθρωπο και του προκαλεί ασθένεια

Ξενιστής: Ο οργανισμός που προσβάλλεται από παθογόνο μικροοργανισμό

Μόλυνση: Η είσοδος του παθογόνου μικροοργανισμού σε έναν ξενιστή

Μολυσματική ασθένεια: ασθένεια που μπορεί να μεταδοθεί από ένα άτομο σε άλλο

Διάγνωση: Η αναγνώριση της ασθένειας από τον γιατρό, μετά την εξέταση των συμπτωμάτων.

Περίοδος επώασης: ο χρόνος που απαιτείται μεταξύ της μόλυνσης και της εμφάνισης των πρώτων συμπτωμάτων της ασθένειας.

Επιδημία: Όταν σε μια συγκεκριμένη χρονική περίοδο παρατηρείται μεγάλος αριθμός κρουσμάτων μιας ασθένειας.

Πανδημία: Όταν μια ασθένεια εξαπλωθεί σε πολλές χώρες (που καταλαμβάνουν συνολικά έκταση όση 2 ήπειροι)