Μάθημα : Πρόσληψη - Παραγωγή θρεπτικών ουσιών - Α΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

Α. Ασπόνδυλα

Πρόσληψη της τροφής: με ειδικά όργανα, όπως προβοσκίδα, δαγκάνες, νήματα

Πέψη της τροφής:

1. εξωκυτταρική πέψη: στην πεπτική κοιλότηταή στον πεπτικό σωλήνα 

2. ενδοκυτταρική πέψη: Η διάσπαση των ουσιών της τροφής ολοκληρώνεται στο εσωτερικό των κυττάρων

Β. Σπονδυλωτά

Πρόσληψη της τροφής: από το στόμα (που έχει δόντια) ή  το ράμφος

Πέψη της τροφής:

1. εξωκυτταρική πέψη: στον πεπτικό σωλήνα. Αυτός περιλαμβάνει τα όργανα από τα οποία περνά η τροφή:

• στόμα
• φάρυγγας
• οισοφάγος
• στομάχι
• λεπτό έντερο
• παχύ έντερο
• "έξοδος": - πρωκτός, για έξοδο περιττωμάτων στα ψάρια και τα θηλαστικά

                    - αμάρα στα αμφίβια, τα ερπετά και τα πτηνά: κοινή έξοδος για το πεπτικό, το 

                       ουροποιητικό και το αναπαραγωγικό σύστημα

Σε πολλά σπονδυλωτά στην εξωκυτταρική πέψη βοηθούν και οι προσαρτημένοι αδένες. Αυτοί είναι όργανα από τα οποία δεν περνά η τροφή, όπως:

• σιελογόνοι αδένες (παράγουν σάλιο)
• ήπαρ ή συκώτι (παράγει χολή)
• πάγκρεας (παράγει παγκρεατικό υγρό)

2. ενδοκυτταρική πέψη: Η διάσπαση των ουσιών της τροφής ολοκληρώνεται στο εσωτερικό των κυττάρων

Τα θηλαστικά μπορεί να είναι σαρκοφάγα,  ή φυτοφάγα. Στα φυτοφάγα ζώα ο πεπτικός σωλήνας είναι μακρύτερος. Αυτό συμβαίνει επειδή η τροφή τους περιέχει πολύ κυτταρίνη και είναι δύσπεπτη.

Μηρυκαστικά: τα φυτοφάγα που μηρυκάζουν, δηλαδή αναμασούν την τροφή τους όταν αναπαύονται, πχ πρόβατο, αγελάδα, κατσίκα, καμηλοπάρδαλη