Μάθημα : Πρόσληψη - Παραγωγή θρεπτικών ουσιών - Α΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
Κωδικός : G1464275
Η πρόσληψη ουσιών και η πέψη στους ζωικούς οργανισμούς
Α. Ασπόνδυλα
Πρόσληψη της τροφής: με ειδικά όργανα, όπως προβοσκίδα, δαγκάνες, νήματα
Πέψη της τροφής:
- εξωκυτταρική πέψη: στην πεπτική κοιλότηταή στον πεπτικό σωλήνα
- ενδοκυτταρική πέψη: Η διάσπαση των ουσιών της τροφής ολοκληρώνεται στο εσωτερικό των κυττάρων
Β. Σπονδυλωτά
Πρόσληψη της τροφής: από το στόμα (που έχει δόντια) ή το ράμφος
Πέψη της τροφής:
- εξωκυτταρική πέψη: στον πεπτικό σωλήνα. Αυτός περιλαμβάνει τα όργανα από τα οποία περνά η τροφή:
- στόμα
- φάρυγγας
- οισοφάγος
- στομάχι
- λεπτό έντερο
- παχύ έντερο
- "έξοδος": - πρωκτός, για έξοδο περιττωμάτων στα ψάρια και τα θηλαστικά
- αμάρα στα αμφίβια, τα ερπετά και τα πτηνά: κοινή έξοδος για το πεπτικό, το
ουροποιητικό και το αναπαραγωγικό σύστημα
Σε πολλά σπονδυλωτά στην εξωκυτταρική πέψη βοηθούν και οι προσαρτημένοι αδένες. Αυτοί είναι όργανα από τα οποία δεν περνά η τροφή, όπως:
- σιελογόνοι αδένες (παράγουν σάλιο)
- ήπαρ ή συκώτι (παράγει χολή)
- πάγκρεας (παράγει παγκρεατικό υγρό)
- ενδοκυτταρική πέψη: Η διάσπαση των ουσιών της τροφής ολοκληρώνεται στο εσωτερικό των κυττάρων
Τα θηλαστικά μπορεί να είναι σαρκοφάγα, ή φυτοφάγα. Στα φυτοφάγα ζώα ο πεπτικός σωλήνας είναι μακρύτερος. Αυτό συμβαίνει επειδή η τροφή τους περιέχει πολύ κυτταρίνη και είναι δύσπεπτη.
Μηρυκαστικά: τα φυτοφάγα που μηρυκάζουν, δηλαδή αναμασούν την τροφή τους όταν αναπαύονται, πχ πρόβατο, αγελάδα, κατσίκα, καμηλοπάρδαλη