Μάθημα : ΓΑΛΛΙΚΑ Ε'

Une autre classe

Έμαθες πως χρησιμοποιείς το χρώμα στη γραμματική. Γνώρισες μεγάλους Γάλλους ζωγράφους και χαρακτηριστικά έργα τους. Άκουσες πως τραγουδούν το χρώμα δες και μια ποιητική απόδοσή του. Δες πως μεταμορφώνει, ο ποιητής,  την γκρίζα και βαρετή τάξη σε πολύχρωμο τοπίο (μια ωραία παραλία με αμμουδιά, με πράσινα δέντρα, με το γαλανό του ουρανού, τον λαμπερό ήλιο, τα άσπρα βράχια και τα γαλάζια νερά της θάλασσας) με τη βοήθεια ενός πουλιού-λύρα.

Στο ποίημα του Jacques Prévert (Ζακ Πρεβέρ) προβάλλεται η ομορφιά της παιδικής φαντασίας, που ανοίγεται σε κόσμους ονειρικούς, έξω από τη μονότονη καθημερινότητα και την πιεστική ατμόσφαιρα της τάξης και του σχολείου. Τα παιδιά έχουν ανάγκη να παίξουν, να επικοινωνήσουν με έναν άλλο τρόπο και να νιώσουν ελεύθερα  στην ομορφιά της φύσης.

Πρώτα ο ένας μαθητής και στη συνέχεια ένας –ένας και οι υπόλοιποι επιχειρούν να ξεφύγουν από την κοινότοπη και ασφυκτική πραγματικότητα, καταργώντας τα σύνορα της τάξης ακολουθώντας νοερά ένα πουλί σε ένα φανταστικό ταξίδι.

Το τραγούδι του πουλιού- λύρα δεν το ακούει ο δάσκαλος. Μόνο η φαντασία και ο ονειρικός κόσμος της ευαίσθητης, αισιόδοξης και γεμάτης αγάπης για την ελευθερία παιδικής ψυχής το ακούει Το ταξίδι είναι αθόρυβο…

Και  η τάξη παίρνει μια  άλλη μορφή. Οι τοίχοι πέφτουν αθόρυβα. Η τάξη μεταμορφώνεται σε μια όμορφη παραλία. Τα τζάμια γίνονται άμμος, το μελάνι γίνεται νερό, τα θρανία γίνονται δένδρα, η κιμωλία γίνεται ακρογιαλιά και το φτερό γίνεται πουλί.

Και λίγα λόγια για τον ποιητή:

Ο Jacques Prévert (Ζακ Πρεβέρ 1900 – 1977),  ήταν Γάλλος ποιητής και σεναριογράφος. Μέσα από την ποίησή του, τραγούδησε τον άνθρωπο, τη φύση και τη ζωή.

Η γραφή του είναι απλή, καθημερινή, κατάσπαρτη από ανατρεπτική εικονοπλασία. Επηρεάζεται από τον υπερρεαλισμό.

Υμνεί την ελευθερία, την ειρήνη, τη νιότη, τον έρωτα, τη δικαιοσύνη. Καταδικάζει τον πόλεμο, την αδικία, την εκμετάλλευση και συμπαραστέκεται στους πονεμένους της ζωής.

Χαρακτηρίστηκε ως ο Πικάσο της σύγχρονης γαλλικής ποίησης.

Page d’écriture

Jacques Prévert(1900-1977)

Deux et deux quatre

quatre et quatre huit

huit et huit font seize...

Répétez ! dit le maître

Deux et deux quatre

quatre et quatre huit

huit et huit font seize.

Mais voilà l’oiseau-lyre

qui passe dans le ciel

l’enfant le voit

l’enfant l’entend

l’enfant l’appelle :

               Sauve-moi                   

joue avec moi

oiseau !

Alors l’oiseau descend

et joue avec l’enfant

Deux et deux quatre...

Répétez ! dit le maître

et l’enfant joue

L’oiseau joue avec lui...

Quatre et quatre huit

huit et huit font seize

et seize et seize qu’est-ce qu’ils font ?

Ils ne font rien seize et seize

et surtout pas trente-deux

de toute façon

et ils s’en vont.

Et l’enfant a caché l’oiseau

dans son pupitre

et tous les enfants

entendent sa chanson

et tous les enfants

entendent la musique

et huit et huit à leur tour s’en vont

et quatre et quatre et deux et deux

à leur tour fichent le camp

et un et un ne font ni une ni deux

un à un s’en vont également.

Et l’oiseau-lyre joue

et l’enfant chante

et le professeur crie :

Quand vous aurez fini de faire le pitre !

Mais tous les autres enfants

écoutent la musique

et les murs de la classe

s’écroulent tranquillement.

Et les vitres redeviennent sable

l’encre redevient eau

les pupitres redeviennent arbres

la craie redevient falaise

le porte-plume redevient oiseau.

Jacques Prévert, « Page d’écriture »,  Paroles,  Éditions Gallimard, 1946

Ζακ Πρεβέρ, «Σελίδα γραπτού»

Δύο και δύο τέσσερα

τέσσερα και τέσσερα οχτώ

οχτώ κι οχτώ κάνουν δεκάξι.

Επαναλάβατε! λέει ο δάσκαλος.

Δύο και δύο τέσσερα

τέσσερα και τέσσερα οχτώ

οχτώ κι οχτώ κάνουν δεκάξι.

Μα να το πουλί-λύρα

που περνά στον ουρανό.

Το παιδί το βλέπει,

το παιδί το ακούει,

το παιδί το φωνάζει:

Σώσε με, παίξε μαζί μου,

πουλί!

Τότε το πουλί κατεβαίνει

και παίζει με το παιδί.

Δύο και δύο τέσσερα.

Επαναλάβατε! λέει ο δάσκαλος.

Και το παιδί παίζει,

το πουλί παίζει μαζί του…

Τέσσερα και τέσσερα οχτώ

οχτώ κι οχτώ κάνουν δεκάξι

δεκάξι και δεκάξι πόσα κάνουν;

Δεν κάνουν τίποτα δεκάξι και δεκάξι

και προπάντων όχι τριάντα δύο

έτσι ή αλλιώς

και φεύγουν.

Και το παιδί έκρυψε το πουλί

μες στο θρανίο του

κι όλα τα παιδιά

ακούν το τραγούδι του

κι όλα τα παιδιά ακούν τη μουσική

κι οχτώ κι οχτώ στη βόλτα τους φεύγουν

και τέσσερα και τέσσερα και δυο και δυο

στη βόλτα τους το σκάνε

κι ένα κι ένα δεν κάνουν ούτε ένα ούτε δύο

ένα -ένα το ίδιο φεύγουν.

Και το πουλί-λύρα παίζει

και το παιδί τραγουδάει

κι ο καθηγητής φωνάζει:

Πότε θα πάψετε να κάνετε τον καραγκιόζη!

Μα όλα τ' άλλα παιδιά

ακούν τη μουσική

και οι τοίχοι της τάξης

σωριάζονται ήσυχα.

Και τα τζάμια ξαναγίνονται άμμος

το μελάνι ξαναγίνεται νερό

τα θρανία ξαναγίνονται δένδρα

η κιμωλία ξαναγίνεται ακρογιαλιά

το φτερό ξαναγίνεται πουλί.

[πηγή: Ζακ Πρεβέρ, Κουβέντες, μτφρ. Μιχάλης Μεϊμάρης, εκδ. Καστανιώτη, Αθήνα 1994, σ. 124-125]

Vocabulaire

le maître: ο δάσκαλος

le ciel: ο ουρανός

un enfant: το παιδί

un oiseau: το πουλί

le pupitre: το θρανίο

le professeur: ο καθηγητής

le mur: ο τοίχος

la vitre: το τζάμι, το παράθυρο

le sable : η άμμος

une encre : το μελάνι

 une eau : το νερό

un arbre: το δέντρο

la craie: η κιμωλία

 la falaise: ο βράχος

le porte-plume: η πένα

Exercice:

Qu’est- ce qu’il y a dans la classe et dans une « autre » classe ?

Τι λες μπορείς να περιγράψεις τι υπάρχει στην τάξη και τι στην “άλλη”, τη “διαφορετική” τάξη; Τις λέξεις θα τις βρεις στο ποίημα.