Μάθημα : ΛΑΤΙΝΙΚΑ Γ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ

KEIMENO

Λεξιλόγιο

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ

Num ad hostem veni

et captiva in castris tuis sum ?

 In hoc me longa vita

et infelix senecta traxit,

ut primum exsulem

deinde hostem te viderem?

num = μήπως; [ερ. μόριο]

hostis –is, αρ. και θ. = εχθρός

venio, veni, ventum, -ire, 4= έρχομαι

captivus, -a, -um= εχθρός

castra –orum= στρατόπεδο [πληθ.]

tuus, tua, tuum= δικός σου

hic, haec, hoc= αυτός

longus –a, -um= μακρύς [longior/longissimus]

vita, -ae= ζωή

infelix (γεν. infelicis)= δυστυχισμένος [μονοκατάληκτο]

senecta, ae = γηρατειά [μόνο ενικ.]

traho, traxi, tractum, -ere, 3= τραβώ, σύρω

primum= πρώτα [επίρ. : prae/prius/primum ή primo]

exsul, exsulis, αρ.= εξόριστος

deinde= έπειτα [επίρ.]

video, vidi, visum, -ēre, ,2= βλέπω

   Μήπως έχω έλθει σε εχθρό

   και είμαι αιχμάλωτη

   στο στρατόπεδό σου;

   Σε τέτοιο σημείο με έσυρε η μακροζωία

    και τα δύστυχα γηρατειά

   ώστε να σε δω πρώτα εξόριστο

   (κι) έπειτα εχθρό;

Qui potuisti

populari hanc terram,

quae te genuit atque aluit?

Non tibi

ingredienti fines patriae

 ira cecidit ?

qui= πώς; [ερ. επίρ.]

possum, potui, -, posse= μπορώ

populor, populatus sum, -ari, αποθ. 1= λεηλατώ

terra, ae= γη, χώρα

gigno, genui, genitum, gignere, 3= γεννώ

alo, alui, altum (alitum), alere, 3= τρέφω

ingredior, ingressus sum, ingredi, αποθ. 3= εισβάλλω

finis, -is, αρ. = τέλος, σύνορο

patria, -ae= πατρίδα

ira –ae= οργή

cado, cecidi, casum, -ere, 3= πέφτω

   Πώς μπόρεσες

   να λεηλατήσεις αυτή τη χώρα

   η οποία σε γέννησε

   και σε ανέθρεψε;

   Δεν σου πέρασε η οργή

   όταν περνούσες τα σύνορα

   της πατρίδας;

Quamvis infesto

et minaci animo perveneras,

cur,

cum in conspectu Roma fuit,

tibi non succurrit:

«intra illa moenia

domus ac penates mei sunt,

mater coniunx liberique» ?

quamvis= αν και, παρ’ όλο που [παραχωρ. σύνδεσμος]

infestus, -a, -um= εχθρικός

minax (γεν. minacis) =απειλητικός [μονοκατάλ.]

animus –i= ψυχή

pervenio, -veni, -ventum, -ire, 4= φτάνω

cur= γιατί; [ερωτη. επίρ.]

conspectus –us, αρ. = θέα

succurrit, -ccurit, -ccursum, -ere, 3= έρχεται στο μυαλό

intra= μέσα [πρόθεση]

ille, illa, illud= εκείνος

moenia –ium= τα τείχη [πληθ.]

domus –us, θ. = σπίτι

penates –ium, αρ.= εφέστιοι θεοί

mater, matris= μητέρα

coniunx, coniungis= σύζυγος

liberi –orum= τα παιδιά [πληθ.]

   Παρ’ όλο που είχες έλθει

   με εχθρική και απειλητική διάθεση,

   γιατί,

   όταν είδες τη Ρώμη,

   δεν σου ήρθε στο μυαλό:

   «Μέσα σ’ εκείνα τα τείχη

   βρίσκονται το σπίτι

   και οι εφέστιοι θεοί μου,

   η μητέρα, η σύζυγος

   και τα παιδιά (μου)»;

Ergo ego nisi peperissem,

Roma non oppugnaretur;

nisi filium haberem,

libera in libera patria

mortua essem.

ergo= επομένως, λοιπόν

pario, peperi, partum, parere, 3= γεννώ

oppugno, 1= πολιορκώ

filius, -ii/i= γιος [κλητ. fili]

habeo, habui, habitum, ēre, 2= έχω

liber, libera, -um= ελεύθερος [liberior/liberrimus]

patria –ae= πατρίδα

mortuus, -ua, -uum= εδώ: ως επίθετο= νεκρός

   Αν λοιπόν εγώ δεν (σε) είχα γεννήσει,

   η Ρώμη δεν θα πολιορκείτο˙

   αν δεν είχα γιο,

   θα πέθαινα ελεύθερη

   σε ελεύθερη πατρίδα.

Ego nihil iam

 pati possum

 nec diu miserrima

 futura sum:

at contra hos,

si pergis,

aut immatura mors

aut longa servitus manet.

nihil= τίποτα

iam= ήδη

patior, passus sum, pati= υπομένω

possum, potui, -, posse= μπορώ

nec= ούτε

diu= για πολύ καιρό [diutisu/diutissime]

miser –era –erum= δυστυχισμένος

contra= αντίθετα

si= αν [υποθ. σύνδ.]

pergo, perrexi, perrectum, -ere, 3= συνεχίζω

aut...aut= είτε είτε

immaturus, -a, -um= πρόωρος

longus, -a, -um= μακρύς

mors, mortis, θ. = θάνατος

servitus, -tutis, θ.= σκλαβιά

maneo, mansi, mansum, ēre= περιμένω

   Εγώ τίποτε πια δεν μπορώ να πάθω,

   ούτε πρόκειται

   να είμαι για πολύ καιρό

   τόσο δυστυχισμένη:

   όμως αντίθετα αυτούς,

   αν συνεχίσεις,

   τους περιμένει

   ή πρόωρος θάνατος

   ή μακρόχρονη σκλαβιά.