Μάθημα : ΛΑΤΙΝΙΚΑ Γ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ

ΜΑΘΗΜΑ 30 (LECTIO ΧΧX): Ο ΛΙΚΙΝΙΟΣ ΜΟΥΡΗΝΑΣ ΚΑΙ ΤΑ ΗΘΗ ΤΗΣ ΑΝΑΤΟΛΗΣ

ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ

Hic vero, iudices, et fuit in Asia: κύρια πρόταση -  οριστική (πραγματικό).

fuit: ρήμα. hic: υποκείμενο του ρ. fuit. iudices: κλητική προσφώνηση. in Asia: εμπρόθετος προσδ. που δηλώνει τη στάση σε τόπο στο ρήμα fuit. Εκφέρεται εμπρόθετα, γιατί είναι όνομα ηπείρου.

[et] viro fortissimo patri suo, magno adiumento in periculis, solacio in laboribus, gratulationi in victoria fuit: Κύρια – οριστική (πραγματικό)

fuit: ρήμα. hic): εν. υποκείμενο του ρ. fuit. adiumento, solacio, gratulatiοni: δοτικές κατηγορηματικές του σκοπού από το fuit.  magno: επιθετικός προσδ. στη λέξη adiumento. in periculis, in victoria, in laboribus: εμπρόθετοι προσδ. του εντοπισμού σε κατάσταση στο fuit. viro: δοτική προσωπική χαριστική στο fuit. fortissimo: επιθετικός προσδιορισμός στη λέξη viro. patri: ομοιόπτωτος προσδιορισμός, επεξήγηση στο viro. suo: επιθετικός προσδ. στη λέξη patri.

Et si habet Asia suspiciōnem quandam luxuriae: δευτερ. υποθετική πρόταση ως επιρρηματικός προσδιορισμός της υπόθεσης στην κύρια. Εισάγεται με τον υποθετικό σύνδεσμο si (διότι είναι καταφατική) και εκφέρεται με οριστική ενεστώτα (habet). H απόδοση του υποθετικού λόγου είναι το (laudare) debemus της κύριας πρότασης που είναι, επίσης, οριστική ενεστώτα = υποθετικός λόγος που ανήκει στο α΄ είδος και εκφράζει την ανοικτή υπόθεση στο παρόν.

habet: ρήμα. Asia: υποκείμενο του ρ. habet. suspicionem: αντικείμενο του ρ. habet. quandam: επιθετικός προσδιορισμός στο suspicionem. luxuriae: γενική αντικειμενική στο suspicionem.

Murenam laudare debemus: κύρια - οριστική (debemus), ως απόδοση του υποθετικού λόγου.

debemus: ρήμα. (nos): εν. υποκείμενο του ρ. debemus. laudare: αντικείμενο του ρ. debemus και τελικό απαρέμφατο. Ως υποκείμενο του απαρεμφάτου τίθεται το εννοούμενο υποκείμενο του ρήματος debemus, δηλαδή το nos. Επομένως, έχουμε ταυτοπροσωπία. Murenam: αντικείμενο του απαρεμφάτου laudare.

quod Asiam vidit: δευτερ. επιρρηματική αιτιολογική πρόταση, ωε επιρρηματικός προσδ. της αιτίας στην κύρια. Εισάγεται με τον αιτιολογικό σύνδεσμο quod και εκφέρεται με οριστική, (χρόνου παρακειμένου: vidit), διότι εκφράζει αιτιολογία αντικειμενικά αποδεκτή.

vidit: ρήμα. (Murena): εν. υποκείμενο του ρ. vidit. Asiam: αντικείμενο του ρ. vidit.

[sed] in Asia continenter vixit: δευτερ. αιτιολογική πρόταση, η οποία συνδέεται με την προηγούμενη αιτιολογική παρατακτικά με τον αντιθετικό σύνδεσμο sed. Επομένως και αυτή εισάγεται με τον αιτιολογικό σύνδεσμο quod και εκφέρεται με οριστική, (χρόνου παρακειμένου: vixit), διότι εκφράζει αιτιολογία αντικειμενικά αποδεκτή.

vixit: ρήμα. (Murena): εν. υποκείμενο του ρ. vixit. in Asia: εμπρόθετος προσδ. που δηλώνει τη στάση σε τόπο στο ρ. vixit. continenter: επιρρηματικός προσδ. του τρόπου στο ρ. vixit.

Quam ob rem accusatōres non Asiae nomen Murenae obiecerunt, ... ... sed aliquod flagitium ac dedecus aut in Asia susceptum aut ex Asia deportatum.: Κύρια – οριστική.  Μετά από ισχυρό σημείο στίξης η αναφορική αντωνυμία στην αρχή περιόδου (εδώ quam) ισοδυναμεί με την αντίστοιχη δεικτική και εισάγει κύρια πρόταση.

non obiecerunt: ρήμα. accusatores: υποκείμενο του ρ. non οbiecerunt. nomen [sed] flagitium [ac] dedecus: άμεσα αντικείμενα του ρ. non οbiecērunt. Murenae: έμμεσο αντικείμενο του ρ. non οbiecerunt. aliquod: επιθετικός προσδ. στο flagitium. [aut] susceptum [aut] deportatum: επιθετικές μετοχές που συνδέονται διαζευκτικά με τον σύνδεσμο aut ... aut. Λειτουργούν ως ομοιόπτωτοι, επιθετικοί προσδιορισμοί στις λέξεις flagitium - dedecus. Asiae: γενική επεξηγηματική στο nomen. in Asia: εμπρόθετος προσδ. που δηλώνει στάση σε τόπο στη μετοχή susceptum. ex Asia: εμπρόθετος προσδ. που δηλώνει την απομάκρυνση από τόπο στη μετοχή deportatum. ob rem: εμπρόθετος προσδ. του εξωτερικού αναγκαστικού αιτίου στο ρ. οbiecerunt.quam: επιθετικός προσδ. στο rem.

ex qua laus familiae, memoria generi, honos et gloria nomini constituta est: δευτ. αναφορική προσδιοριστική πρόταση στη λέξη Asiae. Eισάγεται με την αναφορική αντωνυμία qua  και εκφέρεται με οριστική (constituta est: παθητικός παρακείμενος), επειδή δηλώνει το πραγματικό γεγονός.

constituta est: ρήμα. laus, memoria, honos [et] gloria: υποκείμενα στο ρ. constituta est. familiae, generi, nomini: δοτικές προσωπικές χαριστικές στο constituta est. ex qua: εμπρόθετος προσδ. του εξωτερικού αναγκαστικού αιτίου στο constituta est.

Meruisse vero stipendia in eo bello virtutis fuit: κύρια -οριστική (πραγματικό)

fuit: ρήμα (εδώ απρόσωπο). meruisse: υποκείμενο του ρ. fuit και ειδικό απαρέμφατο. (Murenam): εν. υποκείμενο του απαρεμφ. meruisse και ετεροπροσωπία. stipendia: αντικείμενο του απαρεμφ. meruisse. virtutis: γενική του χαρακτηριστικού γνωρίσματος από το fuit. in bello: εμπρόθετος προσδ. του χρονικού εντοπισμού στο απαρέμφ. meruisse. eo: επιθετικός προσδ. στο bello.

patre imperatore libentissime meruisse pietatis fuit: Κύρια –οριστική (πραγματικό)

fuit: ρήμα (εδώ απρόσωπο). meruisse: υποκείμενο του ρ. fuit και ειδικό απαρέμφατο. (Murenam): εν. υποκείμενο του απαρμφ. meruisse και ετεροπροσωπία. pietatis: γενική του χαρακτηριστικού γνωρίσματος από το fuit. libentissime: επιρρηματικός προσδ. του τρόπου στο απαρέμφατο meruisse. patre imperatore: ιδιόμορφη αφαιρετική απόλυτη, χρονική μετοχή. Η λέξη patre λειτουργεί ως υποκείμενο, ενώ η λέξη imperatore λειτουργεί ως κατηγορηματικός προσδιορισμός του υποκειμένου, αφού είναι λέξη που δηλώνει αξίωμα. (Ανάλυση: cum + υποτακτική παρατατικού του sum = cum pater imperator esset).

finem stipendiorum patris victoriam ac triumphum fuisse felicitatis fuit: κύρια - οριστική

fuit: ρήμα (εδώ απρόσωπο). fuisse: υποκείμενο του ρ. fuit και ειδικό απαρέμφατο. finem: υποκείμενο του απαρεμφάτου fuisse. victoriam [ac] triumphum: κατηγορούμενα στο υποκείμενο finem. stipendiorum: γενική υποκειμενική στο finem. patris: γενική υποκειμενική στις λέξεις victoriam και triumphum. felicitatis: γενική του χαρακτηριστικού γνωρίσματος από το fuit.