Μάθημα : ΛΑΤΙΝΙΚΑ Γ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ

ΜΑΘΗΜΑ 27 (LECTIO ΧΧVII): ΤΟ ΠΝΕΥΜΑ ΩΡΙΜΑΖΕΙ ΟΠΩΣ ΟΙ ΚΑΡΠΟΙ

ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ

Cum Accius ex urbe Roma Tarentum venisset: δευτερεύουσα επιρρ. χρονική πρόταση ως επιρρηματικός προσδ. του χρόνου στην κύρια (devertit). Εισάγεται με τον ιστορικό/ διηγηματικό σύνδεσμο cum, για να υπογραμμίσει τη βαθύτερη σχέση (αιτίου και αιτιατού) κύριας και δευτερεύουσας. Είναι φανερός ο ρόλος του υποκειμενικού στοιχείου της υποτακτικής. Εκφέρεται με υποτακτική υπερσυντελίκου, γιατί εξαρτάται από ρήμα ιστορικού χρόνου (devertit) και εκφράζει το προτερόχρονο στο παρελθόν.

venisset: ρήμα. Accius: υποκείμενο ρ. Tarentum: απρόθετη αιτιατική κίνησης σε τόπο στο venisset. ex urbe: εμπρόθετος προσδ. της απομάκρυνσης από τόπο στο venisset. Roma: επεξήγηση στο urbe.

ubi Pacuvius grandi iam aetate recesserat: δευτ. αναφορική προσδιοριστική πρόταση στο Tarentum, εισάγεται με το αναφορικό επίρρημα ubi. Εκφέρεται με οριστική, γιατί δηλώνει κάτι το πραγματικό.

recesserat: ρήμα. Pacuvius: υποκείμενο ρ. aetate: αφαιρετική του χρόνου στο recesserat, grandi: επιθετικός προσδ. στο aetate, iam: επιρρηματικός προσδ. του χρόνου στο aetate.

devertit ad eum: κύρια πρόταση κρίσεως

devertit: ρήμα, (Accius): εννοούμενο υποκείμενο ρήματος, ad eum: εμπρόθετος προσδιορισμός του τόπου το devertit

Accius, […] tragoediam suam, […] ei desideranti legit: κύρια - οριστική.

legit: ρήμα.  Accius: υποκείμενο ρ. tragoediam: άμεσο αντικείμενο. ei: έμμεσο αντικείμενο. suam: επιθετικός προσδ. στο tragoediam, desideranti: αιτιολογική μετοχή, συνημ. στο έμμεσο αντικείμενο ei.

qui multo minor natu erat: δευτερ. αναφορική πρόταση προσδιοριστική στο Accius. Εισάγεται με την αναφορική αντωνυμία qui. Εκφέρεται με οριστική, γιατί εκφράζει το πραγματικό γεγονός.

erat: ρήμα. qui: υποκείμενο ρ. minor: κατηγορούμενο υποκειμένου. multo: αφαιρετική του μέτρου ή της διαφοράς, natu: αφαιρετική της αναφοράς στο minor.

cui Atreus nomen est: δευτερεύουσα αναφορική πρόταση προσδιοριστική στο tragoediam, εισάγεται με την αναφορική αντωνυμία cui, εκφέρεται με οριστική γιατί εκφράζει το πραγματικό γεγονός.

est: ρ. nomen: υποκείμενο ρ. Atreus: παράθεση στο nomen. cui: δοτική προσωπική κτητική από το est.

Tum Pacuvius dixit sonora quidem esse et grandia, sed- videri tamen ea sibi duriora et acerbiora: κύρια - οριστική.

dixit: ρήμα. Pacuvius: υποκείμενο ρ. esse - videri: αντικείμενα στο dixit και ειδικά απαρέμφατα. (ea): εν. υποκείμενο στο esse (ετεροπροσωπία). sonora - grandia: κατηγορούμενα στο εν. ea, quidem: επιρρηματικός προσδ. του τρόπου στο esse. (ea): εν. υποκείμενο στο videri (ετεροπροσωπία). (esse): εν. αντικείμενο στο videri. duriora et acerbiora: κατηγορούμενα στο ea (μέσω του εννοούμενου esse). sibi: δοτική προσωπική του κρίνοντος προσώπου από το videri. [Η σύνταξη του videri μπορεί να θεωρηθεί και απρόσωπη. Σε αυτή την περίπτωση:  (esse): εν. υποκείμενο στο απρόσωπο videri, ea: υποκείμενο στο εν. esse, duriora et acerbiora: κατηγορούμενα στο ea, sibi: δοτική προσωπική] tum: επιρρηματικός προσδ. του χρόνου στο dixit

quae scripsisset: δευτερεύουσα αναφορική πρόταση προσδιοριστική στο εννοούμενο ea της κύριας, εισάγεται με την αναφορική αντωνυμία quae εκφέρεται με υποτακτική (λόγω πλαγίου λόγου) και συγκεκριμένα με υποτακτική υπερσυντέλικου (scripsisset), γιατί εξαρτάται από ρήμα ιστορικού χρόνου (dixit) και εκφράζει το προτερόχρονο στο παρελθόν.

scripsisset: ρήμα, (Accius): εν. υποκείμενο ρήματος, quae: αντικείμενο ρ.

inquit Accius: κύρια- οριστική (πραγματικό)

inquit: ρήμα, Accius: υποκείμενο ρ.

Ita est: κύρια –οριστική (πραγματικό)

est: ρήμα. hoc: εννοούμενο υποκείμενο ρ. Ita: επιρρηματικός προσδ. του τρόπου στο est

ut dicis: δευτερεύουσα απλή παραβολική πρόταση, εισάγεται με τον παραβολικό σύνδεσμο ut και εκφέρεται με οριστική επειδή η σύγκριση αφορά δύο πράξεις ή καταστάσεις που είναι ή θεωρούνται αντικειμενική πραγματικότητα.

dicis: ρήμα. (tu): εν. υποκείμενο ρ.

neque id me sane paenitet: κύρια – οριστική (πραγματικό)

paenitet: ρήμα. id: υποκείμενο ρ. me: αιτιατική του προσώπου που μετανιώνει στο paenitet. sane: επιρρηματικός προσδ. του τρόπου στο paenitet.

meliora enim fore spero: κύρια –οριστική (πραγματικό)

pero: ρήμα, (ego): εν. υποκείμενο ρ. fore: αντικείμενο ρ. και ειδικό απαρέμφατο. (ea): εν. υποκείμενο στο fore, (ετεροπροσωπία) [ή ως υποκείμενο θεωρείται η αναφορική πρόταση quae deinceps scribam]. meliora: κατηγορούμενο στο ea.

quae deinceps scribam: δευτερεύουσα αναφορική πρόταση προσδιοριστική στο εννοούμενο ea της κύριας (ή υποκείμενο στο fore) εισάγεται με την αναφορική αντωνυμία quae, εκφέρεται με οριστική γιατί εκφράζει το πραγματικό και συγκεκριμένα με οριστική μέλλοντα (scribam) γιατί αναφέρεται στο μέλλον.

scribam: ρήμα. (ego): εν. υποκείμενο ρ. quae: αντικείμενο ρ. deinceps: επιρρηματικός προσδ. του χρόνου στο scribam

Nam […] idem esse aiunt in ingeniis: κύρια – οριστική.

aiunt: ρήμα, (homines): εν. υποκείμενο ρ. esse: αντικείμενο ρ. και ειδικό απαρέμφατο, idem: υποκείμενο στο esse (ετεροπροσωπία), in ingeniis: εμπρόθετος προσδ. της κατάστασης στο esse.

quod in pomis est: δευτερεύουσα αναφορική πρόταση προσδιοριστική στο idem, εισάγεται με την αναφορική αντωνυμία quod, εκφέρεται με οριστική γιατί εκφράζει το πραγματικό και συγκεκριμένα με οριστική ενεστώτα γιατί αναφέρεται στο παρόν.

est: ρήμα. quod: υποκείμενο ρ. in pomis: εμπρόθετος προσδ. της κατάστασης στο est.

post fiunt mitia et iucunda: κύρια –οριστική.

fiunt: ρήμα, (ea): εν. υποκείμενο ρ. ή τίθεται ως υποκείμενο η αναφορική πρόταση quae dura et acerba nascuntur. mitia et iucunda: κατηγορούμενα στο ea. post: επιρρηματικός προσδ. του χρόνου στο fiunt.

quae dura et acerba nascuntur: δευτερ. αναφορική πρόταση, προσδιοριστική στο εννοούμενο ea της κύριας (ή υποκείμενο στο fiunt,) εισάγεται με την αναφορική αντωνυμία quae, εκφέρεται με οριστική γιατί εκφράζει το πραγματικό.

nascuntur: ρήμα. quae: υποκείμενο ρ. dura et acerba: κατηγορούμενα στο quae.

sed […] non matura mox fiunt sed putria: κύρια –οριστική.

fiunt: ρήμα. (ea): εν. υποκείμενο ρ. ή ως υποκείμενο εκλαμβάνεται η επόμενη αναφορική πρόταση. non matura sed putria: κατηγορούμενα στο ea. mox: επιρρηματικός προσδ. του χρόνου στο fiunt

quae gignuntur statim vieta et mollia: δευτερ. αναφορική πρόταση προσδιοριστική στο εννοούμενο ea της κύριας (ή υποκείμενο στο fiunt), εισάγεται με την αναφορική αντωνυμία quae, εκφέρεται με οριστική, γιατί εκφράζει το πραγματικό.

gignuntur: ρήμα. quae: υποκείμενο ρ. vieta et mollia: κατηγορούμενα στο quae. statim: επιρρηματικός προσδ. του χρόνου στο gignuntur