Μάθημα : ΛΑΤΙΝΙΚΑ Γ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ

ΜΑΘΗΜΑ 18 (LECTIO XVIII): Ο ΗΡΑΚΛΗΣ ΣΤΗΝ ΙΤΑΛΙΑ

ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ

Hercules boves Geryŏnis ex Hispaniā in eum locum adduxisse dicitur: κύρια πρόταση κρίσης, εκφέρεται με οριστική, γιατί δηλώνει το πραγματικό γεγονός.

dicitur: ρήμα. Hercules: υποκείμενο ρ. adduxisse: ειδικό απαρέμφατο, αντικείμενο στο dicitur. Hercules: υποκείμενο του απαρεμφ. adduxisse (ταυτοπροσωπία). boves: αντικείμενο του απαρεμφ. adduxisse. Geryonis: γενική κτητική στο boves. ex Hispania: εμπρόθετος προσδ. της από τόπο κίνησης (απομάκρυνσης) στο adduxisse. in locum: εμπρόθετος προσδ. της προς τόπο κίνησης (κατεύθυνσης) στο adduxisse. eum: επιθετικός προσδ. στο locum.

ubi postea Rōmulus urbem Rōmam condidit: δευτερεύουσα αναφορική πρόταση, προσδιοριστική στο eum locum. Εισάγεται με το αναφορικό επίρ. ubi, εκφέρεται με οριστική, γιατί εκφράζει κάτι το πραγματικό.

condidit: ρήμα. Rōmulus: υποκείμενο ρ. urbem: αντικείμενο στο condidit. Rōmam: ομοιόπτωτος προσδιορισμός, επεξήγηση στο urbem. postea: επιρρηματικός προσδ. του χρόνου στο condidit. ubi: επιρρηματικός προσδ. της στάσης σε τόπο στο condidit.

Prope Tiberim fluvium Hercules boves refecisse fertur: κύρια - οριστική (πραγματικό).

fertur: ρήμα. Hercules: υποκείμενο ρ. refecisse: ειδικό απαρέμφατο, αντικείμενο στο fertur. Hercules: υποκείμενο του απαμεμφ. refecisse (ταυτοπροσωπία). boves: αντικείμενο του απαρεμφ. refecisse. Prope Tiberim: εμπρόθετος προσδ. τόπου (του πλησίον) στο refecisse. fluvium: ομοιόπτωτος προσδ., παράθεση στο Tiberim.

et ipse de viā fessus ibi dormivisse (fertur): κύρια - οριστική (πραγματικό).

(fertur): ενν. ρήμα. ipse: υποκείμενο ρ. dormivisse: ειδικό απαρέμφατο, αντικείμενο στο ενν. fertur. ipse: υποκείμενο του απαρεμφάτου dormivisse (ταυτοπροσωπία).  ibi: επιρρηματικός προσδ. της στάσης σε τόπο στο dormivisse. fessus: επιρρηματικό κατηγορούμενο τρόπου στο ipse. de viā: εμπρόθετος προσδιορισμός της αιτίας (εξωτερικό αναγκαστικό αίτιο) στο fessus.

Tum Cacus pastor, fretus viribus, boves quosdam in speluncam caudis traxit aversos: κύρια - οριστική (πραγματικό).

traxit: ρήμα. Cacus: υποκείμενο ρ. boves: αντικείμενο στο traxit. pastor: παράθεση στο Cacus. fretus: επιρρηματικό κατηγορούμενο τρόπου στο Cacus. viribus: αφαιρετική του μέσου στο fretus. quosdam: επιθετικός προσδ. στο boves. in speluncam: εμπρόθετος προσδ. της προς τόπο κίνησης (κατεύθυνσης) στο traxit. caudis: αφαιρετική οργανική στο traxit. aversos: επιθετική μετοχή. Tum: επιρρηματικός προσδ. χρόνου στο traxit.

Ubi Hercules, e somno excitātus, gregem aspexit: Δευτερεύουσα επιρρηματική χρονική πρόταση ως επιρρηματικός προσδιορισμός του χρόνου στο περιεχόμενο της κύριας πρότασης με ρήμα το pergit. Εισάγεται με το χρονικό σύνδεσμο ubi και εκφέρεται με οριστική, διότι δηλώνει μόνο τον χρόνο, χρόνου παρακειμένου, γιατί εκφράζει το προτερόχρονο στο παρελθόν.

aspexit: ρήμα. Hercules: υποκείμενο ρ. gregem: αντικείμενο στο aspexit. excitātus: επιρρηματική χρονική μετοχή, συνημμένη στο υποκείμενο του ρήματος Hercules (δηλώνει το προτερόχρονο). e somno: εμπρόθετος προσδ. της κατάστασης στο excitātus.

et partem abesse sensit: Δευτερεύουσα επιρρηματική χρονική πρόταση ως επιρρηματικός προσδιορισμός του χρόνου στο περιεχόμενο της κύριας πρότασης με ρήμα το pergit. Εεκφέρεται με οριστική, γιατί δηλώνεται μόνο ο χρόνος, παρακειμένου, γιατί εκφράζει το προτερόχρονο στο παρελθόν.

sensit: ρήμα. (Hercules): ενν. υποκείμενο ρ. abesse: ειδικό απαρέμφατο, αντικείμενο στο sensit. partem: υποκείμενο του απαρεμφάτου abesse (ετεροπροσωπία).

pergit ad proximam speluncam: κύρια - οριστική (πραγματικό).

pergit: ρήμα. (Hercules): εννοούμενο υποκείμενο ρήματος. ad speluncam: εμπρόθετος προσδ. της προς τόπο κίνησης (κατεύθυνσης) στο pergit. proximam: επιθετικός προσδ. στο speluncam.

sed confūsus gregem ex loco infesto amovēre coepit: κύρια – οριστική (πραγματικό)

coepit: ρήμα. (Hercules): ενν. υποκείμενο ρ. και απαρεμφάτου (ταυτοπροσωπία). amovēre: τελικό απαρέμφατο, αντικείμενο στο coepit. gregem: αντικείμενο στο amovēre. ex loco: εμπρόθετος προσδ. της από τόπο κίνησης (της απομάκρυνσης) στο amovēre. infesto: επιθετικός προσδ. στο loco. confūsus: αιτιολογική μετοχή συνημ. στο ενν. υποκείμενο του ρ. (Hercules).  Δηλώνει το προτερόχρονο. [Ανάλυση: quod Hercules confusus erat (est) (αντικειμενική αιτιολογία)/quod Hercules confusus esset (υποκειμενική αιτιολογία)/cum Hercules confusus esset ( αποτέλεσμα εσωτερικής λογικής διεργασίας)]

postquam boum vestigia foras versa vidit: Δευτερεύουσα επιρρηματική χρονική πρόταση ως επιρρηματικός προσδ. του χρόνου στην κύρια ( coepit). Εισάγεται με το χρονικό σύνδ. postquam και εκφέρεται με οριστική (δηλώνεται μόνο ο χρόνος), παρακειμένου, γιατί εκφράζει το προτερόχρονο στο παρελθόν.

vidit: ρήμα. (Hercules): ενν. υποκείμενο . vestigia: αντικείμενο στο vidit. boum: γενική κτητική στο vestigia.  versa: μετοχή από το ρήμα vidit. foras: επιρρηματικός προσδ. της κατεύθυνσης στο versa.

Sed bovum mugītus ex speluncā audītus Herculem convertit: κύρια - οριστική (πραγματικό).

convertit: ρήμα. mugītus: υποκείμενο ρ. Herculem: αντικείμενο στο convertit. bovum: γενική υποκειμενική στο mugītus. audītus: επιθετική μετοχή, συνημ. στο mugītus, ως επιθετικός προσδ. (προτερόχρονο).

Tum Cacus, vi prohibēre eum conātus, Herculis clavā interficitur: κύρια - οριστική (πραγματικό).

interficitur: ρήμα. Cacus: υποκείμενο ρ. clavā: αφαιρετική οργανική του οργάνου στο interficitur. Herculis: γενική κτητική στο clavā. conātus: επιρρηματική χρονική-αιτιολογική μετοχή, συνημμένη στο Cacus (προτερόχρονο). prohibēre: τελικό απαρέμφατο, αντικ. στο conatus. Cacus: υποκείμενο του απαρεμφάτου prohibēre (ταυτοπροσωπία). eum: αντικείμενο του απαρεμφάτου prohibēre. vi: αφαιρετική του τρόπου στο prohibēre. Tum: επιρρηματικός προσδ. του χρόνου στο interficitur.