Μάθημα : ΛΑΤΙΝΙΚΑ Γ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ
Κωδικός : 3151042243
-
Θεματικές Ενότητες
-
Επανάληψη από την ύλη της Β΄
-
ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΚΑ (κατά μάθημα)
-
Μάθημα XVI (16): Η τελευταία μάχη του Καίσαρα στη Γαλατία
-
Μάθημα XVII(17): Φόβος μπροστά στο άγνωστο
-
Μάθημα XVIII (18): Ο Ηρακλής στην Ιταλία
-
Μάθημα XIX (19): Η συνωμοσία του Κατιλίνα
-
Μάθημα ΧX (20): Πίσω από τις κουρτίνες, ή πώς ο Κλαύδιος έγινε αυτοκράτορας
-
Μάθημα XΧΙ (21): Πώς πήρε το όνομά του το Pisaurum
-
Μάθημα XΧΙΙ (22): Προτροπές προς τους Ρωμαίους
-
Μάθημα XΧΙΙΙ (23): Ένας υπέροχος άνθρωπος
-
Μάθημα ΧXΙV (24): Το πάθημα ενός ψεύτη
-
Μάθημα ΧXV (25): Πώς ένα σύκο στάθηκε αφορμή να καταστραφεί η Καρχηδόνα
-
Μάθημα XXVI (26): Ο Γάιος Πλίνιος στέλνει τις ευχές του στον (φίλο του) Μαρκελλίνο
-
Μάθημα XXVII (27): Το πνεύμα ωριμάζει όπως οι καρποί
-
Μάθημα XXVIII (28): Στα ίχνη ενός δραπέτη δούλου
-
Μάθημα XXIX (29): Ο Οκταβιανός, ο παπουτσής και το κοράκι
-
Μάθημα ΧΧΧ (30): Ο Λικίνιος Μουρήνας και τα ήθη της Ανατολής
-
Μάθημα XXXI (31): Η γενναιότητα δεν βγαίνει πάντα σε καλό
-
Μάθημα XXXII (32): Ένας πανηγυρικός για τη λογοτεχνία
-
Μάθημα XXXIII (33): Καιρός για ανασυγκρότηση
-
Μάθημα XXXIV (34): Ο Σκιπίωνας ο Αφρικανός και οι λήσταρχοι
-
Μάθημα XXXI (35): Ο φιλόσοφος μπροστά στα δεινά της εξορίας
-
Μάθημα XXXVI (36): Μια απόπειρα δωροδοκίας
-
Μάθημα XXXVII (37): Η κατάρα των εμφυλίων πολέμων
-
Μάθημα XXXVIII (38): Η μοίρα της Καικιλίας
-
Μάθημα XXXIΧ (39): Ένα πρότυπο ιδανικού ανθρώπου
-
Μάθημα XL (40): Ακλόνητη αποφασιστικότητα μπροστά στις απειλές του δικτάτορα
-
Μάθημα XLI (41): Μίλα για να σε καταλαβαίνουν, όχι για να μιλάς
-
Μάθημα XLII (42): Ο Κικέρωνας και η συνωμοσία του Κατιλίνα
-
Μάθημα XLIII (43): Η οργή της μάνας
-
Επανάληψη από την ύλη της Β΄
Μάθημα XVI (16): Η τελευταία μάχη του Καίσαρα στη Γαλατία
Λεξιλόγιο - Μετάφραση - Συντακτική ανάλυση
Ασκήσεις
Γραμματική: Παθητικός Ενεστώτας και Μέλλοντας
Να συνδέσετε τις λέξεις της λατινικής στη στήλη Α με τις ετυμολογικά συγγενείς τους λέξεις της Ν.Ε. στη στήλη Β.
ΜΑΘΗΜΑ 16 (LECTIO XVI): Η ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΜΑΧΗ ΤΟΥ ΚΑΙΣΑΡΑ ΣΤΗ ΓΑΛΑΤΙΑ
KEIMENO |
Λεξιλόγιο |
ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ |
Nostri, postquam pila in hostes miserunt, gladiis rem gerunt. |
noster, nostra, nostrum= δικός μας postquam = αφού (+ οριστ. παρακειμένου =προτερόχρονο) pilum -i= ακόντιο hostis –is (αρσ. και θηλ.)= εχθρός mitto (-si –ssum –ere),3 = ρίχνω gladius –ii/i= ξίφος res –i (ε΄, θηλ.)= πράγμα gero ( -ssi –stum –ere, 3)= διεξάγω |
Οι δικοί μας (οι στρατιώτες μας) αφού έριξαν τα ακόντια στους εχθρούς, μάχονταν με τα ξίφη.
|
Repente post tergum equitatus cernitur; cohortes appropinquant; |
repente (επιρ.)= ξαφνικά post (προθ. + αιτιατική)= μετά tergum –i= πλάτη, νώτα equitatus –us (δ΄αρσ.)= ιππικό cerno (crevi, cretum, -ere, 3)= διακρίνω cohors –ortis (γ΄, θ.)= κοόρτη appropinquo, 1= πλησιάζω |
Ξαφνικά πίσω τους διακρίνεται το ιππικό μας· οι κοόρτεις πλησιάζουν·
|
hostes terga vertunt ac fugiunt; eis equites occurrunt. Fit magna caedes. |
hostis –is= εχθρός tergum -i=πλάτη, νώτα verto (-rti –rsum, -ere, 3)=στρέφω fugio (fugi – itum –ere, 3-15)= φεύγω fio (factus sum, fieri)= γίνομαι magnus –a –um= μεγάλος [maior – maius/ maximus –a –um] caedes –is, θ.= σφαγή |
οι εχθροί στρέφουν τα νώτα τους και φεύγουν· τους επιτίθενται οι ιππείς. Γίνεται μεγάλη σφαγή. |
Sedulius, dux et princeps Lemovicum, occiditur; dux Arvernorum vivus in fugā comprehenditur; signa militaria LXXIIII (septuaginta quattuor) ad Caesarem referuntur; |
dux, -cis, αρσ.= στρατηγός, αρχηγός princeps –cipis= ηγεμόνας occido (-di, -sum –ere, 3)= σκοτώνω [εδώ παθητικό] vivus -a -um= ζωντανός fuga -ae= φυγή comprehendo (-ndi, -nsum,- ere)= συλλαμβάνω signum -i= σημαία militaris –is –e= στρατιωτικός refero (-tuli, -latum –ferre)= παραδίδω
|
Ο Σεδούλιος, ο στρατηγός και ηγεμόνας των Λεμοβίκων, σκοτώνεται·
ο στρατηγός των Αρβέρνων πιάνεται ζωντανός πάνω στη φυγή· στον Καίσαρα παραδίδονται 74 στρατιωτικά λάβαρα· |
magnus numerus hostium capitur atque interficitur; reliqui ex fugā in civitates discedunt. |
magnus –a –um= μεγάλος numerus –i= αριθμός hostis –is= εχθρός capio (cepi, captum, -ere, 3-15)= πιάνω, συλλαμβάνω interficio (-feci –fectum –ficere, 3-15)= σκοτώνω reliquus –a –um= υπόλοιπος fuga –ae= φυγή civitas –atis, θ= πολιτεία discedo (-ssi, -ssum, -ere, 3)= αποχωρώ, σκορπίζομαι |
μεγάλος αριθμός εχθρών αιχμαλωτίζεται και εκτελείται· οι υπόλοιποι μετά τη φυγή σκορπίζονται στις επικράτειές τους. |
Postero die ad Caesarem legati mittuntur. Caesar iubet arma tradi ac principes produci. |
posterus –a -um= επόμενος [posterior – ius/postremus & postumus] dies –ei ,αρ. ε΄= μέρα legatus –i= ύπατος mitto (-si, -ssum, ere)= στέλνω iubeo (-ssi –ssum, -ēre, 2)= διατάζω arma –orum (πληθ.)=όπλα trado (-didi –itum –ere, 3)= παραδίδω princeps –ipis= ηγεμόνας produco (-duxi, -ductum, -ere,3)= οδηγώ μπροστά |
Την επομένη (οι Γαλάτες) στέλνουν πρεσβευτές στον Καίσαρα. Ο Καίσαρας τους διατάζει να παραδώσουν τα όπλα και να φέρουν μπροστά του τους αρχηγούς τους. |
Ipse pro castris consedit; eo duces producuntur. |
ipse –a –um= ο ίδιος pro (προθ. + αφ.)=μπροστά castra –orum= στρατόπεδο consido (-sedi- sessum –sidere,3)= κάθομαι, παίρνω θέση eo (τοπ. επίρ.)= εκεί dux –ducis= αρχηγός, στρατηγός
|
Ο ίδιος παίρνει θέση μπροστά στο στρατόπεδο· (οι Γαλάτες) οδηγούν τους αρχηγούς τους εκεί. |
Vercingetorix deditur, arma proiciuntur. |
dedo (-didi – itum –ere, 3)= παραδίδω arma –orum (πληθ.)= όπλα proicio (-ieci –iectum –icere, 3)= καταθέτω
|
Παραδίδουν τον Βερκιγγετόριγα και καταθέτουν τα όπλα τους. |
ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ
Nostri gladiis rem gerunt. Κύρια πρόταση κρίσεως. Εκφέρεται με Οριστική, γιατί εκφράζει το πραγματικό γεγονός.
gerunt: ρήμα. Nostri: υποκείμενο του ρήματος gerunt. rem: αντικείμενο του ρήματος gerunt. gladiis: αφαιρετική οργανική του οργάνου στο ρήμα gerunt.
postquam pila in hostes miserunt. Δευτερεύουσα επιρρηματική χρονική πρόταση, ως επιρρηματικός προσδ. του χρόνου στην κύρια. Εισάγεται με τον χρονικό σύνδεσμο postquam και εκφέρεται με οριστική, γιατί δηλώνει μόνο τον χρόνο, χρόνου παρακειμένου, διότι δηλώνει το προτερόχρονο στο παρελθόν.
miserunt: ρήμα. (nostri): ενν. υποκείμενο του ρ. pila: αντικείμενο του ρ. miserunt. in hostes: εμπρόθετος προσδ. της εχθρικής διάθεσης (εναντίωσης) στο ρ. miserunt.
Repente post tergum equitatus cernitur. Κύρια πρόταση κρίσεως. Εκφέρεται με Οριστική, γιατί εκφράζει το πραγματικό γεγονός.
cernitur: ρήμα. equitatus: υποκείμενο του ρ. post tergum: εμπρόθετος προσδ. του τόπου στο ρήμα cernitur. Repente: επιρρηματικός προσδ. του τρόπου στο ρ. cernitur.
cohortes appropinquant. Κύρια πρόταση κρίσεως. [Οριστική]
appropinquant: ρήμα. cohortes: υποκείμενo του ρ. appropinquant.
hostes terga vertunt. Κύρια πρόταση κρίσεως. [Οριστική]
vertunt: ρήμα. hostes: υποκείμενο του ρ. vertunt. terga: αντικείμενο του ρ. vertunt.
ac (hostes) fugiunt. Κύρια πρόταση κρίσεως. [Οριστική] Συνδέεται παρατακτικά με την προηγούμενη πρόταση με τον συμπλεκτικό σύνδεσμο ac.
fugiunt: ρήμα. (hostes): εννοούμενο υποκείμενο του ρ. fugiunt.
eis equites occurrunt. Κύρια πρόταση κρίσεως. [Οριστική]
occurrunt: ρήμα. equites: υποκείμενο του ρ. eis: αντικείμενο του ρ. (δοτική λόγω του ob-)
Fit magna caedes. Κύρια πρόταση κρίσεως. [Οριστική]
Fit: ρήμα. caedes: υποκείμενο του ρ. magna: ομοιόπτωτος, επιθετικός προσδ. στο caedes.
Sedulius, dux et princeps Lemovicum, occiditur. Κύρια - με Οριστική.
occiditur: ρήμα. Sedulius: υποκείμενο ρ. dux, princeps: ομοιόπτωτοι προσδ., παραθέσεις στο Sedulius. Lemovicum: γενική αντικειμενική στις λέξεις dux, princeps.
dux Arvernorum vivus in fuga comprehenditur. Κύρια – Οριστική.
comprehenditur: ρήμα. dux: υποκείμενο του ρ. Arvernorum: γενική αντικειμενική στο dux. vivus: επιρρηματικό κατηγορούμενο του τρόπου στο dux. in fuga: εμπρόθετος προσδ. του χρόνου στο ρ.
signa militaria septuaginta quattuor ad Caesarem referuntur. Κύρια με Οριστική.
referuntur: ρήμα. signa: υποκείμενο του ρ. referuntur. septuaginta quattuor: επιθετικός προσδ. στο signa. ad Caesarem: εμπρόθετος προσδ. κατεύθυνση σε πρόσωπο στο ρ. referuntur.
magnus numerus hostium capitur. Κύρια με Οριστική.
capitur: ρήμα. numerus: υποκείμενο του ρ. capitur. hostium: γενική διαιρετική στο numerus. magnus: επιθετικός προσδ. στο numerus.
Atque interficitur: Κύρια με Οριστική.
interficitur: ρήμα. ενν. numerus ως υποκείμενο.
reliqui ex fuga in civitates discedunt. Κύρια με Οριστική.
discedunt: ρήμα. reliqui: υποκείμενο του ρ. in civitates: εμπρόθετος προσδ. κίνηση σε τόπο στο discedunt. ex fuga: εμπρόθετος προσδ. του χρόνου στο discedunt.
Postero die ad Caesarem legati mittuntur. Κύρια με Οριστική.
mittuntur: ρήμα. egati: υποκείμενο του ρήματος mittuntur. ad Caesarem: εμπρόθετος προσδ. κατεύθυνση σε πρόσωπο στο ρ. mittuntur. die: αφαιρετική του χρόνου στο mittuntur. Postero: επιθετικός προσδ. στο die.
Caesar iubet arma tradi ac principes produci. Κύρια με Οριστική.
iubet: ρήμα. Caesar: υποκείμενο του ρ. iubet. tradi: αντικείμενο στο ρ. iubet και τελικό απαρέμφατο. arma: υποκείμενο του απαρεμφάτου tradi (ετεροπροσωπία). produci: αντικείμενο στο ρ. iubet και τελικό απαρέμφατο. principes: υποκείμενο του απαρεμφάτου produci (ετεροπροσωπία).
Ipse pro castris consedit. Κύρια με Οριστική.
consedit: ρήμα. Ipse: υποκείμενο του ρ. consedit. pro castris: εμπρόθετος προσδ. στάση σε τόπο στο ρ. consedit.
eo duces producuntur. Κύρια με Οριστική.
producuntur: ρήμα. duces: υποκείμενο του ρ. producuntur. eo: επιρρηματικός προσδ. που δηλώνει κίνηση σε τόπο στο ρ. producuntur.
Vercingetorix deditur. Κύρια με Οριστική.
deditur: ρήμα. Vercingetorix: υποκείμενο του ρ. deditur.
arma proiciuntur. Κύρια με Οριστική.
proiciuntur: ρήμα. arma: υποκείμενο του ρ. proiciuntur.