Μάθημα : Λατινικά Β ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ

KEIMENO

Λεξιλόγιο

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ

Post bellum Actiacum

   Cassius Parmensis,

qui in exercitu M. Antonii

   fuerat,

  Athenas confugit.

post= μετά (πρόθεση +αιτιατική)

bellum –i = πόλεμος

qui, quae, quod (αναφ. αντ.)= οποίος –α -ο

exercitus –us (δ΄) = στρατός

fuerat (υπερσ. sum)= ήταν

confugio, 3= καταφεύγω

  Μετά τη ναυμαχία στο Άκτιο,

  ο Κάσσιος από την Πάρμα,

  ο οποίος είχε υπηρετήσει

  στον στρατό του Μάρκου Αντώνιου,

  κατέφυγε στην Αθήνα.

Ibi vix animum sollicitum

   somno dederat,

cum repente apparuit ei

   species horrenda.

ibi (επιρ.)=  εκεί /  vix (επιρ.)=μόλις

animus –i = ψυχή

sollicitus –a –um =ταραγμένος

dederat (υπερσ. do=δίνω, παραδίνω)

cum (χρον. σύνδ.) = όταν

repente (επίρ.)=ξαφνικά

appareo,3 = εμφανίζομαι

species –ei (ε΄)= μορφή

horrendus –a –um= τρομακτικός

  Εκεί, μόλις είχε παραδώσει

  την ταραγμένη ψυχή του στον ύπνο,

  (όταν) ξαφνικά του εμφανίστηκε

  μια φρικτή μορφή.

Existimavit ad se venire

  hominem ingentis magnitudinis

  et facie squalida,

  similem effigiei mortui.

existimo,1= νομίζω

ad se= προς αυτόν

venire [venio, 4]= ότι ήρθε

homo (hominis), αρ.= άνθρωπος

ingens –ntis= πελώριος

magnitudo –inis, θ= μέγεθος

facies –ei= πρόσωπο

squalidus –a –um=  βρώμικος

similis, -is, -e= όμοιος

effigies –ei = μορφή

mortuus -ui= νεκρός

  Νόμισε ότι ερχόταν προς αυτόν

  ένας άνθρωπος

  με πελώριο μέγεθος

  και με βρόμικο πρόσωπο,

  όμοιος με μορφή νεκρού.

Quem simul aspexit Cassius,

timorem concepit

nomenque eius audire cupivit.

qui, quae, quod= ο οποίος

simul= μόλις [χρ. συνδ.]

aspicio, 3= κοιτάζω, βλέπω

timor –ris, αρ= φόβος

concipio, 3= πιάνω

nomen –inis, ουδ.= όνομα

audio, 4= ακούω

cupio, 3= επιθυμώ

  Μόλις τον είδε ο Κάσσιος,

  τον έπιασε φόβος

  και θέλησε να πληροφορηθεί

  το όνομά του.

Respondit ille

se esse Orcum.

respondeo, 2= απαντώ

ille, illa, illud= εκείνος

esse [απαρ. sum]

  Εκείνος απάντησε

  ότι ήταν ο Πλούτωνας.

Tum terror

Cassium concussit

et e somno eum excitavit.

tum= τότε (επιρ.)

terror –ris,, αρ.= τρόμος

concutio, 3= συνταράζω

somnus –i= ύπνος

excito, 1= σηκώνω, ξυπνώ

  Τότε τρόμος

  συντάραξε τον Κάσσιο

  και τον σήκωσε από τον ύπνο.

Cassius servos inclamavit

et de homine eos interrogavit.

Illi neminem viderant.

servus –i= δούλος

inclamo, 1= φωνάζω

homo (hominis)= άνθρωπος

eos = is, ea, id= αυτός

interrogo, 1= ρωτώ

ille, illa, illud= εκείνος

nemo (neminis)= κανείς

video, 2= βλέπω

  Ο Κάσσιος φώναξε τους δούλους

  και τους ρώτησε για τον άνθρωπο.

  Εκείνοι δεν είχαν δει κανένα.

Cassius iterum

se somno dedit

eandemque speciem

somniavit.

iterum= για δεύτερη φορά (επιρ.)

se dedit (do= δίνω)= παραδόθηκε στον ύπνο

somnus –i= ύπνος

eandem (isdem, eadem, idem= ο ίδιος)

species (speciei)= μορφή

  Ο Κάσσιος για δεύτερη φορά

  παραδόθηκε στον ύπνο

  και ονειρεύτηκε

  την ίδια μορφή.

Paucis post diebus

  res ipsa fidem somnii

  confirmavit.

Nam Octavianus

  supplicio capitis eum adfecit.

paucus, -a, -um = λίγος

res (rei)= πράγμα

post= μετά (επίρ. + αφ. του μέτρου ή της διαφοράς)

dies (diei)= μέρα

ipse, ipsa, ipsum=  ο ίδιος

fides (fidei)= πίστη, αξιοπιστία

somnium –ii/i= όνειρο

comfirmo, 1= επιβεβαιώνω

supplicium –ii/i= ποινή

caput (capitis) ουδ.= κεφάλι

eum (is, ea, id=)= αυτός

adficio, 3= περιβάλλω [εδώ: επιβάλλω ποινή]

  Μετά από λίγες μέρες

  η ίδια η πραγματικότητα

  επιβεβαίωσε

  την αξιοπιστία του ονείρου.

  Πράγματι, ο Οκταβιανός

  του επέβαλε την ποινή του θανάτου.

ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ

Post bellum Actiacum Cassius Parmensis, …, Athenas confugit: κύρια πρόταση κρίσης.

confugit: ρήμα. Cassius: υποκείμενο ρ. Parmensis: ομοιόπτωτος προσδιορισμός, παράθεση στο Cassius. Athenas: αιτιατική που δηλώνει την κίνηση σε τόπο στο confugit (απρόθετη, γιατί είναι όνομα πόλης).Post bellum: εμπρόθετος προσδιορισμός του χρόνου στο confugit (δηλώνει τη χρονική ακολουθία). Actiacum: επιθετικός προσδιορισμός στο bellum.

qui in exercitu M. Antonii fuerat: δευτ. αναφορική προσδιοριστική πρόταση στο Cassius.  

fuerat: ρήμα. qui: υποκείμενο ρήματος. in exercitu: εμπρόθετος προσδιορισμός της κατάστασης στο fuerat. M. Antonii: γενική κτητική στο exercitu.

Ibi vix animum sollicitum somno dederat: κύρια πρόταση κρίσης.

dederat: ρήμα. (Cassius): ενν. υποκείμενο ρ. animum: άμεσο αντικείμενο στο dederat. sollicitum: επιθετικός προσδιορισμός στο animum. somno: έμμεσο αντικείμενο στο dederat σε δοτική. Ibi: επιρρηματικός προσδιορισμός του τόπου στο dederat. vix: επιρρηματικός προσδιορισμός του χρόνου στο dederat.

cum repente apparuit ei species horrenda: δευτερεύουσα επιρρηματική χρονική πρόταση ως επιρρηματικός προσδιορισμός του χρόνου στην κύρια. Εισάγεται με τον αντίστροφο σύνδεσμο cum, γιατί δηλώνει αιφνίδιο γεγονός, εκφέρεται με οριστική παρακειμένου και σε σχέση με την προσδιοριζόμενη κύρια πρόταση δηλώνει το υστερόχρονο στο παρελθόν.

apparuit: ρήμα. species: υποκείμενο ρήματος. horrenda: ομοιόπτωτος, επιθετικός προσδιορισμός στο species. ei: αντικείμενο στο apparuit σε δοτική. repente: επιρρηματικός προσδιορισμός του τρόπου στο apparuit.

Existimavit ad se venire hominem ingentis magnitudinis et facie squalida, similem effigiei mortui: κύρια πρόταση κρίσης.

Existimavit: ρήμα. (Cassius): ενν. υποκείμενο ρ. venire: αντικείμενο στο existimavit, ειδικό απαρέμφατο. hominem: υποκείμενο στο venire, ετεροπροσωπία. ad se: εμπρόθετος προσδιορισμός της κίνησης σε πρόσωπο στο venire (έμμεση/πλάγια αυτοπάθεια). magnitudinis: γενική της ιδιότητας στο hominem (γιατί φανερώνει μόνιμη/διαρκή ιδιότητα). ingentis: ομοιόπτωτος, επιθετικός προσδιορισμός στο magnitudinis. facie: αφαιρετική της ιδιότητας στο hominem. squalida: επιθετικός προσδιορισμός στο facie. similem: ομοιόπτωτος προσδιορισμός, παράθεση στο hominem. effigiei: δοτική αντικειμενική (ως συμπλήρωμα) στο similem. mortui: γενική αντικειμενική (ή κτητική) στο effigiei.

Quem simul aspexit Cassius: δευτ. χρονική πρόταση ως επιρρηματικός προσδ. του χρόνου στο περιεχόμενο των κυρίων προτάσεων «timorem concepit» και «nomenque eius audire cupivit». Εισάγεται με τον χρονικό σύνδεσμο simul, εκφέρεται με οριστική, γιατί δηλώνει μόνο χρόνο, παρακειμένου, γιατί δηλώνει το προτερόχρονο στο παρελθόν.

aspexit: ρήμα. Cassius: υποκείμενο ρήματος. Quem: (= eum) αντικείμενο στο aspexit.

timorem concepit: κύρια πρόταση κρίσης.

concepit: ρήμα. (Cassius): ενν. υποκείμενο ρ. timorem: αντικείμενο στο concepit.

nomenque eius audire cupivit: κύρια πρόταση κρίσης.

cupivit: ρήμα. (Cassius): ενν. υποκείμενο ρ. και απαρεμφάτου (ταυτοπροσωπία). audire: αντικείμενο στο cupivit, τελικό απαρέμφατο.nomen: αντικείμενο στο audire. eius: γενική κτητική στο nomen (κτήση χωρίς αυτοπάθεια, δηλ. hominis).

Respondit ille se esse Orcum: κύρια πρόταση κρίσης.

Respondit: ρήμα. ille: υποκείμενο ρήματος. esse: αντικείμενο στο Respondit, ειδικό απαρέμφατο. se: υποκείμενο απαρεμφάτου (ταυτοπροσωπία, λατινισμός). Orcum: κατηγορούμενο στο se, λόγω του συνδετικού απαρεμφάτου esse.

Tum terror Cassium concussit: κύρια πρόταση κρίσης.

concussit: ρήμα. terror: υποκείμενο ρήματος. Cassium: αντικείμενο στο concussit. Tum: επιρρηματικός προσδιορισμός του χρόνου στο concussit.

et e somno eum excitavit: κύρια πρόταση κρίσης.

excitavit: ρήμα. (terror): ενν. υποκείμενο ρήματος. eum: αντικείμενο στο excitavit. e somno: εμπρόθετος προσδιορισμός που δηλώνει την κατάσταση στο excitavit.

Cassius servos inclamavit: κύρια πρόταση κρίσης.

inclamavit: ρήμα. Cassius: υποκείμενο ρήματος. servos: αντικείμενο στο inclamavit.

et de homine eos interrogavit: κύρια πρόταση κρίσης.

interrogavit: ρήμα. (Cassius): ενν. υποκείμενο ρήματος. eos: αντικείμενο στο interrogavit. de homine: εμπρόθετος προσδιορισμός της αναφοράς στο interrogavit.

Illi neminem viderant: κύρια πρόταση κρίσης.

viderant: ρήμα. Illi: υποκείμενο ρήματος. neminem: αντικείμενο στο viderant.

Cassius iterum se somno dedit: κύρια πρόταση κρίσης.

dedit: ρήμα. Cassius: υποκείμενο ρήματος. se: άμεσο αντικείμενο στο dedit (άμεση/ευθεία αυτοπάθεια). somno: έμμεσο αντικείμενο στο dedit. iterum: επιρρηματικός προσδιορισμός του χρόνου στο dedit.

eandemque speciem somniavit: κύρια πρόταση κρίσης.

somniavit: ρήμα. (Cassius): ενν. υποκείμενο ρ. speciem: αντικείμενο στο somniavit. eandem: ομοιόπτωτος, επιθετικός προσδιορισμός στο speciem.

Paucis post diebus res ipsa fidem somnii confirmavit: κύρια πρόταση κρίσης.

confirmavit: ρήμα. res: υποκείμενο ρ.. ipsa: ομοιόπτωτος, επιθετικός προσδιορισμός στο res. fidem: αντικείμενο στο confirmavit. somnii: γενική υποκειμενική στο fidem. post: επιρρηματικός προσδιορισμός του χρόνου στο confirmavit. diebus: οργανική αφαιρετική του μέτρου ή της διαφοράς στο post. Paucis: ομοιόπτωτος, επιθετικός προσδιορισμός στο diebus.

Nam Octavianus supplicio capitis eum adfecit: κύρια πρόταση κρίσης.

adfecit: ρήμα. Octavianus: υποκείμενο ρ. eum: αντικείμενο στο adfecit.
supplicio: αφαιρετική οργανική του μέσου στο adfecit. capitis: γενική της ποινής στο supplicio adfecit.