Μάθημα : Λατινικά Β ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ
Κωδικός : 3151042231
-
Θεματικές Ενότητες
-
Εισαγωγή
-
Μάθημα Ι (1): Ο εξόριστος ποιητής
-
Μάθημα ΙΙ (2): Διδώ και Αινείας
-
Μάθημα ΙΙΙ (3): Η περιπέτεια της Ανδρομέδας
-
Μάθημα IV (4): Τα ήθη των αρχαίων Ρωμαίων
-
Μάθημα V (5): Ένας "λάτρης" του Βιργιλίου
-
Μάθημα VI (6): Οι νόμοι
-
Μάθημα VII (7): Ετοιμασίες για ξεχειμώνιασμα
-
Μάθημα VIII (8): Όταν βγεις στο κυνήγι, πάρε μαζί σου μολύβι και χαρτί
-
Μάθημα IX (9): Η εγκαθίδρυση της δημοκρατίας στη Ρώμη
-
Μάθημα Χ (10): Η προφητεία του Δία
-
Μάθημα ΧΙ (11): Η Ρώμη και η Καρχηδόνα
-
Μάθημα ΧΙΙ (12): Ο ύπατος Αιμίλιος Παύλος και το σκυλάκι της κόρης του
-
Μάθημα ΧΙΙΙ (13): Πώς η γνώση νίκησε τη δεισιδαιμονία
-
Μάθημα ΧIV (14): Ένα φοβερό όνειρο
-
Μάθημα XV (15): Τα ήθη των Γερμανών
-
Εισαγωγή
Μάθημα ΧΙΙΙ (13): Πώς η γνώση νίκησε τη δεισιδαιμονία
Λεξιλόγιο, Μετάφραση, Συντακτική ανάλυση
Ασκήσεις
Γραμματική: Οριστική Υπερσυντέλικου και Συντελεσμένου Μέλλοντα
Ουσιαστικά δ΄ κλίσης
Συντακτικό: Το εξωτερικό αναγκαστικό αίτιο [ob, per, propter + αιτιατική]
Επιρρηματική χρήση του domus
ΜΑΘΗΜΑ 13 (LECTIO XIII): ΠΩΣ Η ΓΝΩΣΗ ΝΙΚΗΣΕ ΤΗ ΔΕΙΣΙΔΑΙΜΟΝΙΑ
KEIMENO |
Λεξιλόγιο |
ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ |
Sulpicius Gallus legatus Luci Aemili Pauli erat, qui bellum adversus Persen regem gerebat. |
legatus -i= ύπαρχος qui, quae, quod= ο οποίος bellum-i= πόλεμος adversus= εναντίον (προθ.) rex (regis)= βασιλιάς gero, 3= διεξάγω |
Ο Σουλπίκιος Γάλλος ήταν ύπαρχος του Λεύκιου Αιμίλιου Παύλου, ο οποίος διεξήγε πόλεμο εναντίον του βασιλιά Περσέα. |
Serena nocte subito luna defecerat; ob repentinum monstrum terror animos militum invaserat et exercitus fiduciam amiserat. |
serenus –a –um= έναστρος nox (noctis) θ.= νύχτα subito= ξαφνικά (επιρ.) luna –ae= σελήνη deficio, 3= παθαίνω έκλειψη ob= + αφ. εξαιτίας (εξωτερικό, αναγκαστικό αίτιο) repentinus –a –um= ξαφνικός monstrum –i= θέαμα παράξενο και φοβερό terror –oris, αρ= τρόμος animus-i= ψυχή miles (militis), αρ= στρατιώτης invade, 3= εισβάλλω exercitus –us= στρατός fiducia –ae= εμπιστοσύνη, αυτοπεποίθηση amitto, 3= χάνω |
Μια ξάστερη νύχτα, ξαφνικά η σελήνη είχε πάθει έκλειψη∙ εξαιτίας του ξαφνικού παράξενου και φοβερού θεάματος, τρόμος είχε καταλάβει τις ψυχές των στρατιωτών και ο στρατός είχε χάσει την αυτοπεποίθησή του.
|
Tum Sulpicius Gallus de caeli ratione et de stellarum lunaeque statu ac motibus disputavit eoque modo exercitum alacrem in pugnam misit. |
tum= τότε (επιρ.) de= για, σχετικά με (προθ.) caelum –i= ουρανός ratio –onis θ.= φύση stella –ae= άστρο luna –ae= σελήνη status –us= στάση motus –us= κίνηση disputo= συζητώ διεξοδικά modus -i= τρόπος exercitus –us= στρατός alacer –alacris –cre= πρόθυμος pugna –ae= μάχη mitto= στέλνω |
Τότε ο Σουλπίκιος Γάλλος μίλησε για τη φύση του ουρανού και τη στάση και τις κινήσεις των αστεριών και της σελήνης, και μ’ αυτόν τον τρόπο έστειλε τον στρατό στη μάχη με αναπτερωμένο το ηθικό (ή πρόθυμο). |
Sic liberales artes Galli aditum ad illustrem illam Paulianam victoriam dederunt. |
sic= έτσι liberalis –is –e= ελευθέριος ars (artis) θ= τέχνη aditus -us= προσέγγιση illustris –is –e= περίλαμπρος ille, illa, illud= εκείνος victoria –ae= νίκη do, 1= δίνω [aditum dererunt: άνοιξαν τον δρόμο] |
Έτσι οι ελευθέριες τέχνες του Γάλλου άνοιξαν τον δρόμο για εκείνη τη λαμπρή νίκη του Παύλου. |
Quia ille metum exercitus Romani vicerat, imperator adversarios vincere potuit. |
quia= επειδή [αιτιολ. συνδ] ille, illa, illud= εκείνος metus –us= φόβος exercitus –us= στρατός vinco, 3= νικώ imperator –oris, αρ= στρατηγός adversarius –ii= εχθρός, αντίπαλος possum= μπορώ |
Επειδή εκείνος είχε νικήσει τον φόβο του ρωμαϊκού στρατού, ο στρατηγός μπόρεσε να νικήσει τους αντιπάλους. |
ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ
Sulpicius Gallus legatus Luci Aemili Pauli erat: Κύρια πρότασης κρίσης.
erat: ρήμα. Sulpicius Gallus: υποκείμενο στο erat. legatus: κατηγορούμενο στο Sulpicius Gallus (από το συνδετικό ρ. erat). Luci Aemili Pauli: γενική κτητική στο legatus.
qui bellum adversus Persen regem gerebat: Δευτερεύουσα αναφορική προσδιοριστική στο Luci Aemili Pauli. Εισάγεται με την αναφορική αντωνυμία qui, εκφέρεται με οριστική, καθώς δηλώνει κάτι το πραγματικό.
gerebat: ρήμα. qui: υποκείμενο στο gerebat. bellum: αντικείμενο στο gerebat. adversus Persen: εμπρόθετος προσδιορισμός της εχθρικής διάθεσης στο gerebat. regem: παράθεση στο Persen.
Serena nocte subito luna defecerat: Κύρια πρόταση κρίσης.
defecerat: ρήμα. luna: υποκείμενο στο defecerat. subito: επιρρηματικός προσδιορισμός του τρόπου στο defecerat. nocte: απλή αφαιρετική τοπική του χρόνου στο defecerat (ο χρόνος εκφέρεται απρόθετα, γιατί είναι φυσική υποδιαίρεση του χρόνου και συνοδεύεται από επιθετικό προσδιορισμό). Serena: ομοιόπτωτος, επιθετικός προσδιορισμός στο nocte.
ob repentinum monstrum terror animos militum invaserat: Κύρια πρόταση κρίσης.
invaserat: ρήμα. terror: υποκείμενο στο invaserat. animos: αντικείμενο στο invaserat.
militum: γενική κτητική στο animos. ob monstrum: εμπρόθετος προσδιορισμός του εξωτερικού αναγκαστικού αιτίου στο invaserat. repentinum: ομοιόπτωτος, επιθετικός προσδιορισμός στο monstrum.
et exercitus fiduciam amiserat: Κύρια πρόταση κρίσης.
amiserat: ρήμα. exercitus: υποκείμενο στο amiserat. fiduciam: αντικείμενο στο amiserat.
Tum Sulpicius Gallus de caeli ratione et de stellarum lunaeque statu ac motibus disputavit: Κύρια πρόταση κρίσης.
disputavit: ρήμα. Sulpicius Gallus: υποκείμενο στο disputavit. de ratione de statu ac (de) motibus: εμπρόθετοι προσδιορισμοί της αναφοράς στο disputavit.caeli: γενική κτητική στο ratione. stellarum lunae: γενικές υποκειμενικές στα statu και motibus. Tum: επιρρηματικός προσδιορισμός του χρόνου στο disputavit.
eoque modo exercitum alacrem in pugnam misit: Κύρια πρόταση κρίσης.
misit: ρήμα. (Sulpicius Gallus): εννοούμενο υποκείμενο στο misit. exercitum: αντικείμενο στο misit. alacrem: επιρρηματικό κατηγορούμενο του τρόπου στο exercitum. in pugnam: εμπρόθετος προσδιορισμός του σκοπού (τελικού αιτίου) στο misit. modo: αφαιρετική οργανική του τρόπου στο misit. eo: ομοιόπτωτος, επιθετικός προσδιορισμός στο modo.
Sic liberales artes Galli aditum ad illustrem illam Paulianam victoriam dederunt: Κύρια πρόταση κρίσης.
dederunt: ρήμα. artes: υποκείμενο στο dederunt. aditum: αντικείμενο στο dederunt. liberales: επιθετικός προσδιορισμός στο artes. Galli: γενική κτητική στο artes. ad victoriam: εμπρόθετος προσδιορισμός του σκοπού στο dederunt. illustrem: επιθετικός προσδιορισμός στο Paulianam victoriam. illam: επιθετικός προσδιορισμός στο illustrem Paulianam victoriam. Paulianam: επιθετικός προσδιορισμός στο victoriam. Sic: επιρρηματικός προσδιορισμός του τρόπου στο dederunt.
Quia ille metum exercitus Romani vicerat: Δευτερεύουσα αιτιολογική πρόταση.
vicerat: ρήμα. ille: υποκείμενο στο vicerat. metum: αντικείμενο στο vicerat. exercitus: γενική υποκειμενική στο metum. Romani: επιθετικός προσδιορισμός στο exercitus.
imperator adversarios vincere potuit: Κύρια πρόταση κρίσης.
potuit: ρήμα. imperator: υποκείμενο στο potuit και στο απαρέμφατο vincere (ταυτοπροσωπία). vincere: αντικείμενο του potuit, τελικό απαρέμφατο. adversarios: αντικείμενο του απαρεμφάτου vincere.