Μάθημα : Αρχαία Ελληνική Γλώσσα και Γραμματεία Α΄ Λυκείου - Θουκυδίδη Ιστορία / Ξενοφώντα Ελληνικά

Η δυνητική οριστική είναι οριστική ιστορικού χρόνου, (δηλαδή: παρατατικού, αορίστου και υπερσυντελίκου) με το δυνητικό μόριο ἄν

Η υποτακτική εκφράζει γενικά το προσδοκώμενο και διακρίνεται σε βουλητική και απορηματική.

Η βουλητική υποτακτική εκφράζει βούληση, επιθυμία του υποκειμένου και διακρίνεται σε α)προτρεπτική και β)αποτρεπτική.

Γράψε μία πρόταση με προτρεπτική υποτακτική και μία με αποτρεπτική στα νέα ελληνικά.

Η ευκτική δηλώνει απλή σκέψη υποκειμένου και διακρίνεται σε α) ευχετική και β) δυνητική (δεν τη συναντούμε στα νέα ελληνικά).

Η ευχετική ευκτική δηλώνει ευχή και αναφέρεται στο παρόν ή το μέλλον, ενώ η δυνητική ευκτική είναι ευκτική κάθε χρόνου, εκτός από μέλλοντα με το δυνητικό μόριο ἄν και δηλώνει το δυνατόν στο παρόν ή στο μέλλον.

Η ευχετική ευκτική μεταφράζεται με το"μακάρι να + υποτακτική και πριν από την ευκτική προτάσσεται συνήθως το ευχετικό μόριο εἴθε (ΝΕ: Μακάρι να ανοίξει το σχολείο σύντομα!). Η δυνητική ευκτική μεταφράζεται με το "είναι δυνατόν να" ,"μπορεί να", "θα"+παρατατικό. Στα νέα Ελληνικά αντιστοιχεί με τη δυνητική υποτακτική (ΝΕ: Αύριο να δεις τι καλά θα περάσουμε!). Γράψε και εσύ δύο παραδείγματα στα Νέα Ελληνικά.

Η προστακτική εκφράζει επιθυμία (προσταγή, προτροπή, απαίτηση, ευχή, παραχώρηση κλπ).

Οι δευτερεύουσες προτάσεις εκφέρονται με: α) απλή οριστική και δηλώνουν κάτι πραγματικό, β) δυνητική οριστική (οριστική ιστορικού χρόνου +δυνητικό αν) και δηλώνουν κάτι που ήταν δυνατόν να πραγματοποιηθεί στο παρελθόν, αλλά δεν πραγματοποιήθηκε (το μη πραγματικό), γ) δυνητική ευκτική (ευκτική, εκτός μέλλοντα + δυνητικό αν) και δηλώνουν κάτι που είναι δυνατόν να γίνει στο παρόν ή στο μέλλον, δ ) υποτακτική και δηλώνουν το προσδοκώμενο με βεβαιότητα και ε) ευκτική του πλαγίου λόγου (αντί της οριστικής ή της υποτακτικής), μετά από ρήμα εξάρτησης ιστορικού χρόνου (παρατατικός, αόριστος, υπερσυντέλικος) και δηλώνουν γνώμη υποκειμενική για γεγονότα και απόψεις του παρελθόντος

Ποιες είναι οι δευτερεύουσες ονοματικές προτάσεις και ποιες οι επιρρηματικές;