Μάθημα : Αναπνοή - Α΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

Κωδικός : G1464312

Αναπνοή - Α΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

G1464312  -  ΑΡΧΟΝΤΟΥΛΑ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΥ

Περιγραφή Μαθήματος

Μάθημα

Στο μάθημα αυτό ο μαθητής θα μάθει:

  • Τι είναι η αναπνοή και ποιος ο ρόλος του οξυγόνου σε αυτή.
  • Πώς γίνεται η ανταλλαγή των αερίων.
  • Ποια είναι τα όργανα του αναπνευστικού συστήματος του ανθρώπου.
  • Ποια είναι η πορεία των αναπνευστικών αερίων κατά τη λειτουργία της αναπνοής.
  • Πώς συνεργάζονται το κυκλοφορικό, το πεπτικό και το αναπνευστικό σύστημα.
  • Ποιοι παράγοντες επηρεάζουν τη λειτουργία της αναπνοής.

Ενότητες

ΑΝΑΠΝΟΗ - ΑΝΑΠΝΟΗ ΜΟΝΟΚΥΤΤΑΡΩΝ

Όλοι οι οργανισμοί χρειάζονται ενέργεια και την εξασφαλίζουν με τη διάσπαση ορισμένων χημικών ουσιών, όπως η γλυκόζη.

  1. Κυτταρική αναπνοή: Η διαδικασία με την οποία μέσω μιας σειράς αντιδράσεων διασπώνται χημικές ουσίες (πχ γλυκόζη) με τη βοήθεια του οξυγόνου για να παραχθεί χρήσιμη ενέργεια για το κύτταρο, ενώ παράλληλα παράγονται διοξείδιο του άνθρακα, νερό και θερμότητα (άχρηστη ενέργεια)

Χημική αντίδραση:

γλυκόζη + Ο2 --> CO2 + νερό + ενέργεια (χρήσιμη + θερμότητα)

Πού γίνεται στα ευκαρυωτικά κύτταρα;

Στο ενεργειακό κέντρο του κυττάρου, δηλ στα μιτοχόνδρια, κυρίως.

  1. Αναπνοή: Η διαδικασία με την οποία οι οργανισμοί προσλαμβάνουν οξυγόνο από το περιβάλλον τους και αποβάλλουν σε αυτό διοξείδιο του άνθρακα.

 

Πώς γίνεται η αναπνοή σε επίπεδο οργανισμού;

Με μηχανισμούς και όργανα που ποικίλλουν στις διάφορες ομάδες οργανισμών και εξαρτώνται από:

  • τις ενεργειακές τους ανάγκες
  • την πολυπλοκότητά τους
  • το περιβάλλον στο οποίο ζουν (χερσαίο ή υδάτινο)

 

Επομένως, η ανταλλαγή αερίων (οξυγόνου και διοξειδίου του άνθρακα) γίνεται:

  • στο επίπεδο του κυττάρου, μέσω της πλασματικής μεμβράνης με διάχυση (παίρνουν Ο2 και βγάζουν CO2)
  • στο επίπεδο του οργανισμού, με μηχανισμούς και όργανα που εξαρτώνται από το είδος του οργανισμού

ΑΝΑΠΝΟΗ ΣΕ ΜΟΝΟΚΥΤΤΑΡΟΥΣ

          Οι μονοκύτταροι οργανισμοί κάνουν κυτταρική αναπνοή για να πάρουν ενέργεια, οπότε πρέπει να προσλάβουν οξυγόνο (αναπνοή).

          Σε επίπεδο οργανισμού, ως μονοκύτταροι, προσλαμβάνουν Ο2 μέσω της πλασματικής τους μεμβράνης με διάχυση.

  • Εισέρχεται Ο2, γιατί λόγω κυτταρικής αναπνοής καταναλώνεται και έχει μικρή συγκέντρωση μέσα στο κύτταρο
  • Εξέρχεται CO2, γιατί λόγω κυτταρικής αναπνοής παράγεται και έχει μεγάλη συγκέντρωση μέσα στο κύτταρο
Η ΑΝΑΠΝΟΗ ΣΤΑ ΦΥΤΑ

Τα φυτά πραγματοποιούν 3 διαδικασίες:

  1. φωτοσύνθεση: ΜΟΝΟ κατά τη διάρκεια της μέρας, ΜΟΝΟ στα πράσινα μέρη του φυτού, στα οργανίδια χλωροπλάστες             

                              

  1. κυτταρική αναπνοή: γίνεται όλο το 24ωρο σε ΟΛΑ τα κύτταρα του φυτού, στα οργανίδια μιτοχόνδρια
  • γλυκόζη: παρήχθη με τη φωτοσύνθεση ή μεταφέρθηκε με το φλοίωμα
  • οξυγόνο: εισήλθε στα φυτά (αναπνοή οργανισμού) από τα στόματα των φύλλων*, ενώ στα κύτταρα μέσω της πλασματικής μεμβράνης με διάχυση.

*για χερσαία φυτά. Στα υδρόβια φυτά δεν υπάρχουν στόματα και το οξυγόνο που μπαίνει είναι διαλυμένο στο νερό

 

  1. διαπνοή: Η απώλεια νερού από τα στόματα των φύλλων, όταν αυτά ανοίγουν για την ανταλλαγή αερίων (Ο2 και CO2)

Το οξυγόνο που παράγεται κατά τη φωτοσύνθεση είναι περισσότερο από αυτό που καταναλώνεται κατά την κυτταρική αναπνοή.

Άρα, οι οργανισμοί στηρίζονται στα φυτά για:

  • το οξυγόνο που χρειάζονται για την αναπνοή
  • χημικές ουσίες (πχ γλυκόζη) που θα τους αποφέρουν ενέργεια
Η αναπνοή στους ζωικούς οργανισμούς

Ασπόνδυλα: η αναπνοή γίνεται διαμέσου:

  • είτε της πεπτικής κοιλότητας (πχ ύδρα),
  • είτε της επιδερμίδας (πχ γεωσκώληκας),
  • είτε ειδικών οργάνων: στίγματα και τραχείες (πχ έντομα) ή υποτυπώδη βράγχια (πχ μύδι) ή υποτυπώδεις πνεύμονες (πχ σαλιγκάρι)

Η μεταφορά του οξυγόνου στα κύτταρα και η απομάκρυνση του διοξειδίου του άνθρακα από αυτά γίνεται με τη βοήθεια του κυκλοφορικού συστήματος.

Εξαίρεση: -στα έντομα με το τραχειακό σύστημα

                  -Η ύδρα και η μέδουσα δεν έχουν κυκλοφορικό σύστημα. Τα   κύτταρά τους ανταλλάσσουν ουσίες με το

                   περιβάλλον με διάχυση

 

Σημείωση: Σε όλους τους οργανισμούς το οξυγόνο μπαίνει μέσα στα κύτταρα (από την πεπτική κοιλότητα, το αίμα ή τις τραχείες) με διάχυση

 

Σπονδυλωτά:

  • Τα ψάρια, αναπνέουν με βράγχια:

          Ο2 διαλυμένο στο νερό -> στόμα -> βράγχια -> βγαίνει CO2 από βραγχιοκαλύμματα  -> CO2 στο περιβάλλον

 

  • Στα αμφίβια, όπως ο βάτραχος, υπάρχουν διαφορετικά αναπνευστικά όργανα ανάλογα με το στάδιο ανάπτυξης.

               -Στον γυρίνο η αναπνοή γίνεται με βράγχια, όπως στα ψάρια.

               -Ο ώριμος βάτραχος διαθέτει αεροφόρους σάκους (υποτυπώδεις πνεύμονες) και επιδερμική αναπνοή

 

  • Τα πτηνά διαθέτουν πνεύμονες και αεροφόρους σάκους (ως αποθήκες αέρα)

 

  • Τα θηλαστικά διαθέτουν αναπνευστικό σύστημα που περιλαμβάνει τα όργανα της αεροφόρου οδού. Η είσοδος του αέρα στους πνεύμονες πραγματοποιείται με κινήσεις οι οποίες γίνονται από ειδικούς μυς που περιβάλλουν τη θωρακική κοιλότητα

 

Ημερολόγιο

Προθεσμία
Γεγονός μαθήματος
Γεγονός συστήματος
Προσωπικό γεγονός

Ανακοινώσεις

Όλες...
  • - Δεν υπάρχουν ανακοινώσεις -