Μάθημα : ΜΟΥΣΕΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Περιεχόμενα

1. Ιστορία του Παιχνιδιού

2. Κατηγορίες Παιχνιδιών

3. Αξία των Παιχνιδιών

4. Παιχνίδι και Κοινωνία

5. Εκπαιδευτικά Εργαστήρια και Δραστηριότητες

6. Εξερεύνηση του Μουσείου

7. Παιχνίδι και Πολιτισμική Κληρονομιά

Μαθησιακοί στόχοι

o Οι μαθητές θα κατανοήσουν την εξέλιξη των παιχνιδιών μέσα από τις ιστορικές περιόδους, από την αρχαιότητα έως τη σύγχρονη εποχή.

o Οι μαθητές θα διακρίνουν τις διαφορετικές κατηγορίες παιχνιδιών (δημιουργικά, εκπαιδευτικά, στρατηγικής, ρόλων, φυσικά) και θα κατανοήσουν τη λειτουργία τους στην ανάπτυξη της φαντασίας, της κοινωνικότητας και των δεξιοτήτων.

o Οι μαθητές θα εξερευνήσουν παραδοσιακά ελληνικά παιχνίδια και θα αναγνωρίσουν τα στοιχεία που συνδέουν την πολιτισμική κληρονομιά με την παιδική ψυχαγωγία.

o Οι μαθητές θα κατανοήσουν τη ψυχολογική και εκπαιδευτική αξία του παιχνιδιού στην προσωπική και κοινωνική ανάπτυξη των παιδιών.

o Οι μαθητές θα αναλύσουν τη σχέση των παιχνιδιών με τις κοινωνικές τάξεις και τις αξίες της κάθε εποχής. o Οι μαθητές θα σχεδιάσουν και θα δημιουργήσουν τα δικά τους παιχνίδια, χρησιμοποιώντας στοιχεία και τεχνικές από τα εκθέματα του μουσείου. o Οι μαθητές θα αναγνωρίσουν τη σύνδεση μεταξύ των ιστορικών εκθεμάτων και των κοινωνικών, πολιτισμικών και τεχνολογικών συνθηκών κάθε εποχής. o Οι μαθητές θα εξερευνήσουν πώς τα παιχνίδια συνδέονται με πολιτισμικές παραδόσεις και παραμύθια από διάφορες χώρες και πολιτισμούς.

Μέθοδοι διδασκαλίας

1. Ιστορία του Παιχνιδιού • Διαδραστική παρουσίαση και αφήγηση: Χρήση πολυμέσων (βίντεο, φωτογραφίες, ήχοι) για την παρουσίαση της ιστορίας των παιχνιδιών, από την αρχαιότητα έως τη σύγχρονη εποχή. Οι μαθητές μπορούν να παρακολουθήσουν και να συζητήσουν τη μετάβαση από τα παραδοσιακά παιχνίδια στις ψηφιακές μορφές. • Χρονικές γραμμές: Δημιουργία μιας χρονολογικής γραμμής με σημαντικά ορόσημα στην ιστορία του παιχνιδιού, με παραδείγματα από διάφορες εποχές και πολιτισμούς. • Εξερεύνηση μέσω του Μουσείου: Στη διάρκεια της επίσκεψης στο Μουσείο Παιχνιδιών, οι μαθητές θα εντοπίσουν και θα εξετάσουν εκθέματα που σχετίζονται με την εξέλιξη των παιχνιδιών από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα, συγκρίνοντας και αναλύοντας τα. 2. Κατηγορίες Παιχνιδιών • Συγκριτική ανάλυση: Οργάνωση δραστηριοτήτων όπου οι μαθητές θα συγκρίνουν διαφορετικές κατηγορίες παιχνιδιών (δημιουργικά, στρατηγικής, ρόλων, φυσικά κ.λπ.) και θα αναλύσουν πώς κάθε κατηγορία επηρεάζει τις δεξιότητες του παιδιού. • Ομαδική δραστηριότητα: Δημιουργία μικρών ομάδων που θα αναλάβουν την παρουσίαση διαφορετικών κατηγοριών παιχνιδιών, παρουσιάζοντας πώς τα παιχνίδια συμβάλλουν στην ανάπτυξη κοινωνικών δεξιοτήτων ή λογικής σκέψης. • Αλληλεπίδραση με τα εκθέματα: Διοργάνωση εργαστηρίων στο μουσείο όπου οι μαθητές θα παίξουν με εκθέματα που σχετίζονται με κάθε κατηγορία παιχνιδιών και θα καταγράψουν τις παρατηρήσεις τους. 3. Ανασκόπηση και Αξία των Παιχνιδιών • Δημιουργία αφισών και εννοιολογικών χαρτών: Οι μαθητές δημιουργούν αφίσες ή εννοιολογικούς χάρτες που αναδεικνύουν την ψυχολογική και εκπαιδευτική αξία του παιχνιδιού, καταγράφοντας τις δεξιότητες που ενισχύονται μέσα από διάφορους τύπους παιχνιδιών. • Προβολή εκπαιδευτικών βίντεο: Προβολή βίντεο που δείχνουν πώς τα παιχνίδια επηρεάζουν την κοινωνικοποίηση των παιδιών και την ανάπτυξή τους, ακολουθούμενη από συζήτηση και ανάλυση. • Εκπαιδευτικά παιχνίδια: Διδασκαλία μέσω εκπαιδευτικών παιχνιδιών που ενισχύουν τις κοινωνικές δεξιότητες, όπως ομαδικά παιχνίδια συνεργασίας ή παιχνίδια που απαιτούν στρατηγική και επικοινωνία. 4. Παιχνίδι και Κοινωνία • Ανάλυση κοινωνικών στερεοτύπων: Συζήτηση για το πώς τα παιχνίδια αντανακλούν ή αμφισβητούν τα κοινωνικά πρότυπα και τα φύλα. Χρησιμοποιήστε παραδείγματα παιχνιδιών για αγόρια και κορίτσια και συζητήστε πώς έχει αλλάξει αυτή η τάση στο χρόνο. • Δημιουργία σενάριων: Οι μαθητές μπορούν να δημιουργήσουν μικρές δραματοποιήσεις ή σενάρια που θα απεικονίζουν παραδοσιακούς ρόλους του φύλου στα παιχνίδια, και πώς αυτά εξελίχθηκαν. • Αναλύοντας τη διαφήμιση και το μάρκετινγκ: Παρουσίαση περιπτώσεων από την αγορά παιχνιδιών και συζήτηση για το πώς το μάρκετινγκ στοχεύει σε συγκεκριμένα κοινά, όπως παιδιά με βάση το φύλο, την ηλικία ή την κοινωνική τάξη. 5. Εκπαιδευτικά Εργαστήρια και Δραστηριότητες • Δημιουργία παιχνιδιού: Διδασκαλία μέσω εργαστηρίων όπου οι μαθητές σχεδιάζουν και κατασκευάζουν τα δικά τους παιχνίδια. Αυτή η δραστηριότητα ενισχύει τη δημιουργικότητα και τη συνεργασία. • Ιστορική αναπαράσταση: Οι μαθητές μπορούν να παίξουν παιχνίδια από διάφορες εποχές, προσαρμόζοντας τα για να τα κάνουν πιο σύγχρονα ή να τα συνδυάσουν με τεχνολογικές καινοτομίες. • Δημιουργία ψηφιακού παιχνιδιού: Εκπαιδευτικά εργαστήρια όπου οι μαθητές χρησιμοποιούν απλά εργαλεία προγραμματισμού (π.χ. Scratch) για να δημιουργήσουν δικά τους ψηφιακά παιχνίδια, βασισμένα σε ιστορικά ή παραδοσιακά παιχνίδια. 6. Εξερεύνηση του Μουσείου • Ξενάγηση με συζήτηση: Η ξενάγηση στο μουσείο μπορεί να συνδυαστεί με ανοιχτές ερωτήσεις και συζητήσεις, ενθαρρύνοντας τους μαθητές να αναλύσουν και να συνδέσουν τα εκθέματα με τις δικές τους εμπειρίες. • Συγκριτική ανάλυση εκθεμάτων: Οι μαθητές θα εξετάσουν και θα συγκρίνουν τα παιχνίδια που εκτίθενται με σύγχρονα παιχνίδια και θα καταγράψουν τις διαφορές και τις ομοιότητες. • Αλληλεπίδραση με τα εκθέματα: Χρήση παιχνιδιών και δραστηριοτήτων που επιτρέπουν στους μαθητές να αλληλεπιδρούν με τα εκθέματα, για να κατανοήσουν καλύτερα την εξέλιξή τους και την κοινωνική τους σημασία. 7. Παιχνίδι και Πολιτισμική Κληρονομιά • Διεθνείς συγκρίσεις: Διεξαγωγή δραστηριοτήτων όπου οι μαθητές θα συγκρίνουν παιχνίδια από διαφορετικές χώρες και πολιτισμούς, εντοπίζοντας κοινά στοιχεία και διαφορές. • Παραμυθένια παιχνίδια: Δημιουργία παραμυθιών ή ιστοριών βασισμένων σε παραδοσιακά παιχνίδια από διάφορες χώρες, ενσωματώνοντας πολιτισμικές αξίες και ιστορίες. • Διαδραστική αφήγηση: Δημιουργία εργαστηρίων αφήγησης και δράματος όπου οι μαθητές θα αναπαραστήσουν παραδοσιακά παιχνίδια και ιστορίες, ενισχύοντας την κατανόηση της πολιτιστικής διάστασης του παιχνιδιού.

Διδάσκοντες

Οι διδάσκοντες του προγράμματος θα είναι οι νηπιαγωγοί του πρωινού τμήματος.

Προτεινόμενα συγγράμματα

o Τα ελληνάκια, Ευγενία Φακίνου, εκδόσεις Κέδρος, 1980 o Περικλής Πανταζής 1849-1884, Ίδρυμα Ευάγγελου Αβέρωφ-Τοσίτσα, Αθήνα 1994

o Η Κούκλα, Μαρία Αργυριάδη, εκδόσεις Λούση Μπρατζιώτη, Αθήνα 1991 o Με το βλέμμα των παιχνιδιών, Χρήστος Μπουλώτης, εκδόσεις POLARIS, Αθήνα 2012

o Παραδοσιακές φορεσιές, Εθνικό ιστορικό Μουσείο Αθηνών, 2η έκδοση, Αθήνα 2007

o Το ελληνικό τσίγκινο παιχνίδι, συλλογή Μάνου Χαριτάτου, εκδόσεις gramma, 2011

o Πώς να τη βγάλεις καθαρή στην Ελλάδα της Επανάστασης, Χρήστος Δημόπουλος, εκδόσεις Ψυχογιός, Αθήνα 2020

o Ιστορίες από την Ελληνική Μυθολογία, Saviour Pirotta-Jan Lewis, εκδόσεις Μοντέρνοι Καιροί, 2004

o Ο λόφος με τα κρυμμένα μυστικά, Πάνος Βαλαβάνης, εκδόσεις Πορφύρα, 2017

o Αρχαία Αίγυπτος, Fatti Burke, εκδόσεις Διόπτρα, Αθήνα 2019

o Αρχαία Ρώμη, Fatti Burke, εκδόσεις Διόπτρα, Αθήνα 2020

o Η ζωή των παιδιών στην Αρχαία Ελλάδα, Τσι Στράθι-Μαρίσα Μορέα, εκδόσεις Ψυχογιός, Αθήνα 2019

o Τα κάστρα, Μισέλ Λονγκούρ, εκδόσεις Καστανιώτη, Αθήνα 2018

o Η Οδύσσεια, Fredrik Colting & Melissa Medina, εκδόσεις Φουρφούρι, 2018

o Τι και πώς στην Προϊστορία, Μαρίζα Ντεκάστρο, εκδόσεις Κέδρος, 2013

o Το σπηλιανθρωπάκι, Μαρία Ρουσάκη, εκδόσεις Ψυχογιός, Αθήνα 2018

o Ο γάτος που έφυγε με τα χελιδόνια, Χρήστος Μπουλώτης, εκδόσεις Πατάκη, 2019

o Στο μουσείο, Μαρίζα Ντεκάστρο, εκδόσεις Παπαδόπουλος, 2007

o Θησαυροί μέσα στο χώμα, Μαρίζα Ντεκάστρο, εκδόσεις Παπαδόπουλος, 2011

o Ο μικρός Φρανκ αρχιτέκτονας, Φρανκ Βίβα, εκδόσεις ΜΕΛΙΣΣΑ, 2014

o Γιαγιόι Κουσάμα, Σάρα Σουζούκι, εκδόσεις ΜΕΛΙΣΣΑ, 2018

o Το δικό μου Μουσείο, Έμμα Λιούις, εκδόσεις πουά, 2019

o Η Αριάδνη στο Νέο Μουσείο της Ακρόπολης, Νίκη Κάντζου, εκδόσεις Διάπλαση, 2015

o Μια βόλτα στο Κέντρο Λαϊκής Τέχνης και Παράδοσης «Αγγελική Χατζημιχάλη», εκδόσεις Ταξιδευτής, 2006

o Ο Νικηφόρος ανακαλύπτει τα συναισθήματα με οδηγό τα κυκλαδικά ειδώλια, Ελένη Γερουλάνου, εκδόσεις Πατάκη, 2013